vrijdag 25 juli 2008

Everything must change?

Dit voorjaar liep ik binnen bij de EZA in het kader van onze voorbereiding en in de hal lagen een aantal missionaire tijdschriften om mee te nemen. Als ergens papier met tekst erop ligt, dan blijf ik toch even staan. Onder andere lag daar een exemplaar van "Evangelical Review of Theology" uit oktober 1981. Een beetje gedateerd, maar je weet nooit of er nog een lezenswaardig artikel in staat. Deze week las ik daarin een artikel van Timothy Monsma (moet ergens een Friese achtergrond hebben) over de "Urban Explosion". Hij geeft daarin aan dat de steden een steeds centralere rol gaan spelen. In onze tijd heeft dat zich doorgezet, met name op het zuidelijk halfrond is een grote migratie naar de stad gaan. Welk strategie koos hij:
  1. Huis kerken. Hij zegt dat een geloofsgemeenschap in huiselijk sfeer kan beginnnen, maar daarna op zoek moet naar een faciliteit die meer mensen kan herbergen. Volgens hem is de huiskerk dus geen doel, maar middel. Dat blijkt in deze tijd toch anders uit te pakken.
  2. Massa evangelisatie. In de westerse wereld "werkt" dit niet meer. Ik krijg nog wel eens emails van ProChrist onder leiding van Ulrich Panzany, een Duitse Billy Graham. In Nederland probeert een groep mensen via een grote centrale aktie op de klassieke manier te evangeliseren. Echter, het is nog steeds niet gelukt iets van de grond te krijgen.
  3. "The Family Web". "With a people movement many members of a clan or other group move toward Christianity together, reinforcing one another in the faith". Wat ik in Spanje met name merk, is dat familiebanden sterk zijn. Zou iemand tot geloof komen, dan worden banden soms doorgesneden. In Nederland staat het individu veelal op zichzelf, maar bindt zich door netwerken aan elkaar. Het "Family Web" is een vloeiend netwerk geworden.
  4. "Christian compassion". Monsma valt terug op onze eigen J.H. Bavinck (Nederland kende grote zendingstheologen, wanneer staat er een nieuwe op?). In deze tijd zien we een herontdekking van de sociale activeit, die Monsma toen al aankaartte. Treffend is wat Monsma zegt over iemand in "downtown Chicago": "When Jamer Hefley began working in inner city Chicago, he wanted to preach and teach only. But when he came face to face with monumental phisical needs, and when he remembered that evangelical foreign missionaries had been ministering to the whole man - both body and soul - for a long time he decided that his ministry too must be comprehensive. In de 25 jaar daarna is dit besef alleen maar toegenomen. Gelukkig dat de discussie over de verhouding tussen sociaal werk en verkondiging achterwege blijft. We hebben toch is geleerd van het verleden.

donderdag 24 juli 2008

Snappie?

Taal is een vreemd ding. Als je een andere taal moet leren, is dat nogal duidelijk. Door woorden te stampen en enig begrip te krijgen van de grammatica gaat dat mettertijd beter lukken. Gelukkig dat er, in mijn geval, wel enig begrip is als je duidelijk maakt dat je niet alles begrijpt wat een Spanjaard zegt. Maar taal gaat verder dan alleen grammatica en woordbetekenissen. Ik ervaar dat mensen soms wel de betekenis van de woorden begrijpen, maar de boodschap van een zin of een referaat niet begrijpen. Dat heeft niets te maken met verstandelijke vermogens. Twee groepen of mensen die met elkaar proberen te communiceren, kunnen heel snel langs elkaar heen praten. Elk mens gebruikt taal in een eigen context. Wittgenstein heeft dat "taalspelen" genoemd. Woorden kunnen in een sociale groep een totaal andere betekenis hebben dan in een andere onderscheiden groep. Je gebruikt de taal aan de hand van spelregels, al dan niet bewust toegepast.

Binnen een cultuur die anders is dan de mijne, moet ik niet alleen de taal leren, maar ook leren hoe de taal een boodschap overbrengt. Dat dat nogal nauw komt, wil ik met een voorbeeld duidelijk maken. Binnen de kerken praat men nogal eens langs elkaar heen. Dit zorgt voor veel wrijving. Door een verschillende golflengte kunnen mensen totaal andere beelden hebben van een gecomminceerde boodschap. Op theologisch vlak zie je dan in de "emerging church". Met name in de VS worden men van van alles beschuldigd, zonder dat het "taalspel" binnen de "emerging church" goed is bestudeerd. Vanuit twee te onderscheiden kampen of culturen probeert men te communiceren, maar dat lukt door de verschillende taalregels maar heel summier.

Het is nodig om een hermeneutiek van het taalspel te ontwikkelen, zodat we in toenemende mate in staat zijn om binnen verschillende culturele groepen elkaar te verstaan.