Lancering nieuwe site Fresh Expressions

Fresh Expressions heeft een site gelanceerd waarop informatie gedeeld kan worden die betrekking hebben op nieuwe iniatieven. Je vindt de site hier.

Wat consumeer ik minder?

Op verschillende Nederlandse blogs wordt gediscussieerd over het kopen en gebruik van middelen. We kenden in Nederland natuurlijk al Time to Turn. Op een blog die ik volg kwam ik deze interessante link tegen. Zet je schrap. In 20 minuten wordt je flink door elkaar geschud.

In de film citeert Annie Leonard een belangrijke naoorlogse econoom, Victor Laneau. Hij zei in de jaren '50 dit:

"Our enormously productive economy demands that we make consumption our way of life, that we convert the buying and use of goods into rituals, that we seek our spiritual satisfaction, our ego satisfaction, in consumption … we need things consumed, burned up, replaced and discarded at an ever accelerating rate."

Ik ga er maar niet teveel van zeggen dan dat het een citaat is om even langer dan even bij stil te staan.

Al vast een voorproefje op de hele film (die op de site te downloaden is):

Preaching re-imagined

Zoals ik in een eerdere post zei, ga ik een aantal boeken bespreken die ik tijdens mijn studie heb gelezen. Het ene boek zal ik een samenvatting schrijven, van de ander een recensie. Voor "Preaching re-imagined" schrijf ik een recensie, omdat het boek met name sterk is in het poneren van een idee. Inhoudelijk vond ik de uitwerking niet bijster sterk. Er is sprake van veel herhaling.

"Preaching re-imagined" is geschreven door Doug Pagitt, een bekende naam in het "emerging" wereldje en voorganger van Solomon's Porch. Het boek focust op de plaats van de preek of de "s-preek" in de samenkomst (Pagitt spreekt over "speaching"). In Solomon's Porch (SP) pakt men dat iets anders aan dan in de gemiddelde samenkomende geloofsgemeenschap. De s-preek in SP is iets van de hele gemeenschap. Op dinsdagavond komen verschillende mensen uit de gemeente samen om over het onderwerp van de zondag daarop te discussiëren. Deze boeiende gesprekken leveren de inhoud voor het gesprek in de samenkomst. De spreker neemt deze ideeën mee en bereidt tijdens die week het gesprek of de s-preek voor. Net zoals op dinsdag wordt het onderwerp tijdens de dienst op zondag besproken. De spreker leidt het onderwerp in en legt een fundament voor het gesprek. Daarna is er gelegenheid om te reageren. Nu zou je kunnen denken dat dit veel minder voorbereiding vraagt. "Waar is de exegese?", zegt de theoloog. Pagitt zegt dat deze manier van s-preken veel meer voorbereiding kost. Tijdens het gesprek kunnen allerlei invalshoeken de revue passeren. De spreker heeft veel tijd nodig om deze verschillende invalshoeken te overdenken en moet in staat zijn om enige sturing te geven. Daarbij hoort ook de exegese. Deze vorm noemt Pagitt een "progressional dialogue":

Progressional dialogue, on the other hand, involves the intentional interplay of multiple vieuwpoints that leads to unexpected and unforseen ideas. The message will change depending on who is present and who says what. This kind of preaching is dynamic in the sense that the outcome is determined on the spot by the participants (pagina 52).

Wat zijn de voordelen van deze "actieve dialoog"?

1. Iedereen is betrokken bij de s-preek. Er is dus sprake van een hoge "degree of ownership".
2. De aandacht bij de s-preek gaat met sprongen omhoog. Mensen zijn nieuwsgierig naar wat anderen vinden van een onderwerp.
3. Het sluit aan bij een postmoderne cultuur waarin verschillende meningen worden gewaardeerd.
   
4. Bij een gewone preek is er vaak sprake van een toepassing aan het einde (application). Bij een s-preek is er sprake van transformatie tijdens de samenkomst. De aanwezigen bespreken zelf wat een onderwerp/bijbeltekst voor hun leven betekent en trekken vervolgens conclusies. De gespreksleider kan daar ook op aansturen.
   
5. Er is geen sprake van een monoloog, dus het is niet steeds de mening van dezelfde spreker. Door de verschillende inzichten van de deelnemers, wordt een onderwerp/bijbelteksten van verschillende kanten bekeken.
   
6. Niet-christenen kunnen vragen stellen als ze het niet volgen of begrijpen.
7. Het heeft een samenbindend effect, omdat er samen over een onderwerp gesproken wordt.

Het idee spreekt me aan, de uitwerking in het boek is een stuk minder. Boek lezen, maar wel lenen dan.

A mile wide and an inch deep

Ik heb me verbaasd over de situatie in Kenya. Ik heb getwijfeld of ik er over zou schrijven. Maar vandaag las ik in de krant dat een niet te noemen voorganger in Kenya het kapmes al in de hand had toen hij God tot hem hoorde spreken. "Dat doet een christen niet!", zei de stem. Had hij dat van te voren dan niet in de gaten? Kwam het niet eerder bij hem op dat christenen leven volgens het onderwijs van Jezus die zei: "Heb je vijanden lief!"

In hoeverre beïnvloed het geloof gedragingen en handelingen van mensen? Wanneer je naar Kenya kijkt dan zou je kunnen concluderen dat die invloed nihil is. We zijn Rwanda alweer snel vergeten, maar waren de meeste mensen die de slachtingen uitvoerden niet christen?

Eén van de kenmerken van de "emerging church" is dat ze de cultuur willen beïnvloeden (volgens Gibbs en Bolger). Hoe dan? Want de christenen zelf handelen heel vaak niet als christenen, als je begrijpt wat ik bedoel. We zeggen vaak dat Nederland beïnvloed is door het christendom. Welke kenmerken zijn dat in concreto?

Waarom komen we naar de kerk?

Ik ben sinds een paar weken betrokken bij het kinderwerk in onze gemeente. Ik vind dat erg leuk om te doen. Ik heb dat in het verleden al eens gedaan in een vorige gemeente. Het is dus een hernieuwde kennismaking.

Twee weken geleden hadden we ineens veel meer kinderen in ons gespreksgroepje. Waarom vroeg ik me af? Er bleek in de dienst voor de "grote mensen" een bekende Nederlandse spreker te zijn uitgenodigd. Daar kwamen ook veel ouders op af die normaal niet naar onze gemeente komen. Ze nemen natuurlijk ook hun kinderen mee en die komen dan weer naar het kinderwerk toe. Mooi toch, die extra aanloop. Vandaag was ik weer ingeroosterd bij het kinderwerk. Naderhand vroeg iemand: "hadden jullie ook meer kinderen vandaag?" "Hoezo?", was de wedervraag. Het bleek dat er vandaag weer een bekende gastspreker was. Blijkbaar moest deze gastspreker ook meer mensen trekken en vroeg deze persoon zich af of dat ook daadwerkelijk zo was.

Kun je daar iets op tegen hebben? Deze gastsprekers worden toch uitgenodigd om nieuwe mensen te trekken? Door een "beroemdheid" zullen mensen sneller naar "onze" gemeente komen. We willen toch groeien als gemeente? Daar zit 'em volgens mij de kneep. Deze sprekers trekken nieuwe mensen, terwijl we toch gericht zijn op niet-christenen.

Nieuwe mensen zijn niet altijd niet-christenen. In beide gevallen die ik noemde gaat het om mensen uit andere kerken die afkomen op een bekende naam. Het zijn vaak church-hoppers die dan even komen buurten. Voor niet-christenen zijn deze sprekers niet bekend. Zij zullen niet getriggerd worden door deze namen. Vraag maar eens iemand op straat naar de coryfeeën van de EO. Andries Knevel, met dat vingertje, eh, eh, eh.... Het zijn bekende namen van ons eigen christelijke eilandje. Weet jij wie Richard Rorty is? Dat bedoel ik nou, een filosoof die is bekend voor eigen parochie (tenzij je iets van de hedendaagse filosofie kent).

Mag je dan geen bekende sprekers uitnodigen? Dat is volgens mij niet de kern van mijn probleem. Als gemeente willen we mensen de liefde van Jezus laten zien. Dat kan via een bekende naam, maar ook via iemand anders die geen beroemdheid is. Onze focus richt zich vaak op de groei van de kerk, terwijl het gaat om de groei van het Koninkrijk van God. Kerken halen dit vaak door elkaar. De vraag die een geloofsgemeenschap zich moet stellen is: Op welke wijze kan de gemeente bijdragen in de groei van het Koninkrijk? Bij het beantwoorden van deze vraag kan het best eens zo zijn dat we geen bekende namen nodig hebben...

Waar staan we als "Emerging Nederland"?

Wat kenmerkt geloofsgroepen in Nederland die affiniteit hebben met de "Emerging Church"? Die vraag stel ik mezelf aan het einde van mijn thesis. Tot nu heb ik deze punten:

• Er is aandacht voor groepen mensen die lastig te bereiken voor een traditionele kerk.
• Veel "emerging" gemeentestichters breken met de bestaande kerk(en). De ruimte binnen bestaande kerken voor nieuwe kerkvormen blijkt klein of is er niet.
• Bestaande kerken neigen naar het controleren van nieuwe initiatieven (wanneer er nog geen sprake is van een breuk).
  
• Er is openheid voor nieuwe en frisse ideeën in "emerging" kringen.
  
• Er is een weerstand merkbaar voor postmoderne "trendtermen". Geen deconstructie of grote verhalen a.u.b!
  
• Veel denken wordt overgenomen vanuit een Angelsaksische context, zonder dat er een omzetting plaatsvindt naar de Nederlandse situatie. Bestaat "emerging" Nederland wel?
  
• Doen van is belangrijker dan denken over.
• Wie vertelt mij hoe je een "emerging" church moet stichten?
• De "emerging church" is in Nederland met name nog een conversatie.
  

Waar ben je het mee eens, waar ben je het oneens en wat moet aan de lijst worden toegevoegd? Ik roep op tot enige zelfreflectie. Ik ben benieuwd.