Naar de roots

Soms, als je zo eens om je heen kijkt naar de drukte van de Randstad, kijk je weleens met een bepaalde weemoed terug naar de rust en de ruimte van het dorp waar je bent geboren en opgegroeid. Ik ben geboren in Easterein. Een dorp van 1000 inwoners, 12 kilometer boven Sneek. Ons huis staat links op de foto met twee dakramen en een schoorsteen. Mijn slaapkamer was aan de andere kant van het huis. Uit mijn raam kon ik de kerk en het kerkhof zien. Ik weet niet beter of je speelde met de grafstenen in het zicht. In de straat waren verschillende winkels en ook de pastorie. De pastorie is inmiddels verkocht, de winkels zijn verdwenen. De essentie van het boek "Hoe God verdween uit Jorwerd" van Geert Mak kan zo om mijn geboortedorp toegepast worden.

Wat mij nog het meest pijn doet, is het leeglopen van de kerk. Zover ik het kan bekijken, is het kerkelijk leven op sterven na dood. Als gereformeerd kind ging ik elke zondag naar de kerk, soms zelfs tweemaal (mijn ouders hebben een dergelijk periode gehad dat we tweemaal moesten). Club, cathechesatie, dopen, begrafenissen, dat alles heeft zich afgespeeld in de Gereformeerde kerk aan de Wynserdyk. Nu is het gebouw verkocht aan een kunstenaar. Veel kerken trouwens zijn dat lot beschoren op het platteland van Frylân. Het dorpsleven krijgt door het verdwijnen van faciliteiten een ander karakter.

Al met al is het toch nog steefs een mooi dorp, waar toch een groot deel van mijn hart ligt.

Outside the box

Bij het schrijven van een tweede deel over de Emerging Church kwam ik dit citaat tegen naar aanleiding van het boek met de titel "Jesus in the Margins":

I grew up in a Christian home. Until a few years ago I think the only place I thought God did his thing was at church. In the last few years I have been more and more challenged to sort of live as a Christian outside the Christian box. What I surprisingly found was that Jesus was there too, exactly where I didn't expect him to be.

Hetzelfde idee kom je tegen in het meest recente boek van George Barna "Revolutions". Beide zeggen dat God niet alleen buiten de kerk aanwezig is, maar dat Hij daar ook werkt! Een facinerende gedachte vind ik. Barna schopt aan tegen de bureaucratie en de vergadermentaliteit binnen kerken. Zijn boek is een reactie daar op. Ik denk dat Barna recht van spreken heeft, hij is DE gemeensteopbouw-cijfer-goeroe van de VS. Hij weet ook wat er speelt in het evangelical wereldje. Of zijn oplossing nu gevolgd moet worden is een tweede. Hij zoekt zijn heil buiten de kerk. Wel maakt hij duidelijk dat we kerk zijn voor de wereld en niet bestaan om allerlei binnenkerkelijke zaken tot op het bot uit te melken.

Nog een citaat uit de recencie:

Pastor Rick, in Jesus in the Margins, says that God is somebody who likes to hang out with people who don't really fit the status quo. Until recently, church for me was a lot of pressure. Every time I went I felt all these expectations from people. I needed to dress a certain way. Say the right things, like “I'm doing good, how are you?” And of course I needed to sing really loud whether I felt like it or not. Church felt like so much work, like there were so many expectations I had to meet if anyone there was going to like me.

Een citaat om te laten bezinken! Interesse in het boek? Zie hier bij Bol.com.

An Unstoppable Force (2)

Zoals ik al in het eerste deel van de bespreking zei, is het onmogelijk om een heel boek te bespreken in een blog. Daarom koos ik ervoor om een aantal voor mij interessante zaken te noemen. Hier wil ik kijken naar dat wat McManus zegt over het wezen van de kerk. Hij noemt het een "soul environment". Zo'n typering spreekt mij aan. Het roept een bepaald gevoel op die hij concreter maakt door een aantal kenmerken. Ik vertaal deze typeringen niet, omdat dat gewoon erg lastig is (de Engelse termen liggen ook goed in het gehoor, de Nederlandse vertaling zou daar alleen maar aan afdoen). Hij geeft deze kenmerken een metafoor mee. Voor een postmoderne christen zullen deze metaforen, volgens mij, iets moeten losmaken. Hij kenmerkt de christelijke gemeenschap door een:

• Moved-Commission: de wind. Door de Geest wordt een christen in beweging gezet. Dat vertaalt zich in een christelijke gemeenschap die een apostolische opdracht heeft om in deze wereld aanwezig te zijn. Het heeft volgens McManus een openbaringskarakter, omdat de ongelovige wereld door de Geest de roep van God herkent.
  
• Drenched-Community: water. Dit beeld wil uitdrukken dat Jezus het middelpunt is. Er is een associatie met de doop, waarbij een christen helemaal ondergaat in het water. Genade is het kenmerk waar Jezus de mens hoop geeft. Het is een uitzicht op verkoeling in de woestijn van het leven.
• Grafted-Connection: hout. McManus zegt dat we allemaal deel uitmaken van het ecologische systeem van God. Dit systeem is geestelijk, relationeel en persoonlijk. Elke christen heeft een plaats in de ecologie van God. De Geest woont niet in programma's, structuren en methoden, maar in mensen. Hij gaat om mensen die God gaven heeft gegeven. Hij pleit voor een "dynamic ministry", waar mensen elkaar versterken. Hij zegt heel opvallend dat een leider iets in werking kan zetten, maar dat de mensen daarna de leider niet meer nodig hebben. De opbrengst is groter dan het risico, zegt McManus. Mooi is wat hij zegt over individualistisch denken. Hij zegt:
  "When you read the Bible, do you read all the "you's" as the first person singular? Is what God is saying to you as an individual the first thing you listen for in the Scriptures? Or do you recognize that the Scriptures are not primarily written to "me" but to "us", not to "I" but to "we", not to you specifically but to all of you as God's people? In interpreting the Bible, it's best not to apply it primarily to our own individualized spiritual journey but to our lives in relationship to other human beings, in relationship to the body of Christ; and in relationship to all of humanity."
• Consumed-Communion: vuur. Het apostolisch ethos wordt gevoed door de incarnatie. Dat wil zeggen dat het in de gemeenschap in de eerste plaats gaat om de aanwezigheid van God. Of zoals McManus het zegt: "He comes as an insider". Vuur is een metafoor voor gemeenschap, zegt McManus. Het herinnert eraan dat God een heilige aanwezigheid is. Paulus heeft het over vuur als hij spreekt over oordeel. Vuur was zichtbaar toen de Geest viel op mensen in Jeruzalem op de eerste Pinksterdag. McManus verbindt deze beelden met de gemeenschap die in de maatschappij een tegen-cultuur vormen. Dat betekent niet dat de gemeenschap alleen maar kritiek spuit op wat er allemaal mis is. "Encountering culture means being relevant and transformative."
• Transformed-character: aarde. Als laatste staat transformatie centraal. Volgens McManus staat aarde als metafoor voor karakter. De transformatie van ons karakter gaat van het vrucht dragen naar het voortbrengen van nieuw leven. Het heeft te maken met een heilig leven en het veranderen naar het beeld van God. McManus zegt dat we niet alleen nadruk leggen op "put off", maar ook op "put on". De Heilige Geest breekt dingen in ons leven af, maar laat ook vrucht groeien. Daardoor wordt het karakter gevormd en lijkt een christen meer en meer op datgene wat Jezus wil bereiken in ons leven.

"An Unstoppable Force" levert voor mij niet heel veel nieuwe dingen op. Toch is het verfrissend hoe hij hartstochtelijk schrijft over de gemeente van Jezus Christus. De twee hoofstukken die ik eruit heb gelicht, hebben mij het meest aangesproken en kunnen in een gespreksgroep veel stof aanreiken. Een aanrader!

An Unstoppable Force (1)

Erwin McManus hoorde ik toen ik samen met Mariska een weekje in Willowcreek was. Ik vond zijn toespraak toen inspirerend. Nu heb ik een boek van zijn hand gelezen: "An Unstoppable Force". De titel provoceert, maar dwingt mij wel om na te denken. Het is ondoenlijk om zo'n boek op een blog uitgebreid te bespreken, maar toch wil ik een paar punten eruit halen. McManus schrijft over de tijd waarin de gemeente zich bevindt. We moeten wel in het achterhoofd rekening houden dat Mosaic, de kerk waar McManus voorganger is, zich bevindt in Los Angeles. Toch zegt hij ook zaken die we in Nederland iets van kunnen opsteken.

• We hebben te maken met grootscheepse migratie. We spreken dan niet van volksverhuizingen, maar we mensen verhuizen naar andere delen van de wereld. In de Nederlandse grote steden is dat het geval, maar ook in een minder grote stad als Gouda.
• We hebben te maken met toenemende urbanisatie. Mensen leven in toenemende mate in de stad. De kerk zal zich moeten richten op deze bevolkingsconcentraties, wil ze de boot niet missen.
• We hebben te maken met een bevolkingsexplosie. Op dit moment wonen er meer de 6 miljard mensen op deze wereld. Kan de kerk deze groei bijhouden? Gevolg is dat veel zendingsorganisaties richten zich meer en meer op onbereikte volken.
• Er is een technologische revolutie gaande. Mobieltjes, sms, internet, msn, skype, breedband tv, enz. De jongere generatie heeft er geen moeite mee. Ook de kerk zal gebruik moeten maken van technologische mogelijkheden, wil ze de taal van de straat blijven spreken. Technologie heeft veel mogelijkheden, bijvoorbeeld kan internet in gesloten landen gebruikt worden om mensen te bereiken met Gods liefde. Vertrouwen op Gods wijsheid is van essentieel belang.
• Er is sprake van een informatie-explosie. Informatie is beschikbaar voor iedereen op elk gewenst moment. Informatie is niet altijd informatief. Christenen moeten informatie leren filteren, zodat ze daarmee mensen en de maatschappij leren begrijpen.
• Er is sprake van "hypermodernisme". McManus spreekt niet zozeer van postmodernisme. Met deze term wil hij aanduiden dat de samenleving steeds sneller tempo verandert. Dat hoeft geen bedreiging te zijn, maar het kost de kerk wel inspanning om bij te blijven. McManus zegt dat we leven in een tijd van "misschien". Misschien doe ik dat, misschien denk is zo, enz. Ik citeer McManus:
  
  Where once modernity was seen as the enemy of the church, today it seems that Christian thinkers run to modernity's side to find protection from what is hidden behind the shadows of the postmodern world.
  
  
  

Visie voor de toekomst in Cedar Ridge Community Church

Als de ene voorganger de andere opvolgt, en de vertrekkende voorganger is iemand met veel aanzien, dat is het moeilijk voor de komende voorganger om de draad op te pakken. In deze toespraken wordt een proces uit de doeken gedaan om dat te versoepelen. Met name de reactie's van leiders uit de gemeente spreken mij gelweldig aan.

Deze MP3 zijn het luisteren meer dan waard. Mede omdat ze een kijkje geven in de keuken van een andere gemeente en dat gebeurt niet zo vaak.

http://crcctalks.blogspot.com/2006/05/leaders-connection-part-1.html

http://crcctalks.blogspot.com/2006/05/leaders-connection-part-2.html

http://crcctalks.blogspot.com/2006/05/leaders-connection-part-3.html

Ze zijn ook te beluisteren via:

http://feeds.feedburner.com/crcctalks

Eschatologie op de VU

Vrijdag was er een studiedag over Eschatologie op de VU. Samen met Joël ging ik daar naar toe. Het was een dag waar flink aan de fundamenten werd geschud. Binnenkort staat de tekst van de toespraken op de site van de VU (http://www.godgeleerdheid.vu.nl/internationaal/index.cfm).

Wat mij bijbleef zijn de het volgende one-liners:

Zwiep: Openbaring is een projectie van de toekomst om het heden te kunnen begrijpen.
Bakker: Openbaring is een martelaarsgeschrift en dient als troost voor vervolging toen en nu.

Klik hier voor een verslag in het Nederlands Dagblad.
Klik hier voor een verslag in het Reformatorisch Dagblad.

Wil je meer lezen over Echatologie in het licht van de Emerging Church, misschien is het boek van Adrew Perriman "The Coming of the Son of Men" iets voor je.

Occultisme op de VU

Ik moet een beetje bijschrijven. Ik heb vorige week veel gedaan, dus er is veel te zeggen. In de eerste plaats ging ik met Arno op woensdag naar een studiedag op de VU die over occultisme ging. Met name ging het over jongeren die eerst onschuldig en later meer onder invloed komen van het kwaad. De beste spreekbeurt was van Evelien van Staalduine die het onderwerp belichtte vanuit het OT en NT. Terecht zei ze dat de terughoudendheid van de bijbel over dit onderwerp groot is. Andere boeken die hier wel veel aandacht voor hadden, zijn niet in de bijbel terecht gekomen.

Ze stelde aan het einde de vraag of demonen persoonlijke of onpersoonlijke machten zijn. Ook Kees van Kooi maakte daarover een opmerking. Hij zei dat we bij de duivel niet kunnen spreken van een persoon. Hij noemde de duivel een misbaksel en een on-persoon. Ik heb dat nog nagevraagd bij Kees en hij maakte daar volgens mij een principe kwestie van. Hij wilde de duivel niet aanspreken aan persoon. Dat geeft hem teveel eer. Ik ben er nog niet uit, omdat de duivel zich vaak op persoonlijke wijze manifesteert. Het is ook mogelijk dat de persoonlijk manifestatie niet wil zeggen dat we met een persoon te maken hebben. De definitie van de term "persoon" wordt dan van belang.

Jammer dat de relatie tussen psychologie en occultisme tijdens deze dag niet uit de verf kwam. De spreekster die hiervoor was gevraagd, kwam met een verhaal over identiteit dat in het geheel niet aansloot bij het onderwerp. Toch is het interessant om juist dat nog een te belichten.

Het bloed stolt in je aderen

Ik leende een tijdje terug een dvd-tje van Marleen van Dieren. De film gaat over een echtpaar die gaat duiken in de oceaan. Maar als ze weer boven komen, is de boot weg waarop ze zaten toen ze kwamen. Urenlang liggen ze in het water. Totdat de haaien komen..... Leuke foto!

Projecten

Twee projecten in Rotterdam die het bekijken echt waard zijn, zijn te volgen op deze websites:

www.xrr-acadamy.nl.
www.servethecity.nl.

Met name deze laatste sluit aan bij een nieuwe trend om meer voor de omgeving te betekenen. Er gaan nog heel veel (jonge) mensen naar landen in de Derde Wereld om huizen, kerken en ziekenhuizen te bouwen. En daar is ook niets mis mee, de mogelijkheden daar zijn nog steeds erg beperkt. Maar door de terugtrekkende overheid in het openbare leven van Nederland wordt het noodzakelijk om steeds meer in te spelen op de nood dichtbij huis. Dit is een voorbeeld van hoe dat in Rotterdam wordt aangeplakt.

Logisch nadenken

Zoals elk jaar gaan Mariska en ik met Pinksteren naar Opwekking. Zo ook dit jaar. Samen met Huib stapten we rond een uur of half acht de auto in om naar de polder af te reizen. Meestal gaan we voor de ontmoeting, tenminste dat zeg ik vaak tegen mensen die me vragen hoe het was. Toch maken we elk jaar wel een dienst mee. Ook dit jaar zaten we in de tent en zongen de nieuwste Opwekkingsliederen mee. Ik had uitgezien naar Ron MacManus. Ik had hem een paar keer gezien op het internet en was benieuwd wat hij zou brengen in de prediking. Kort gezegd bracht hij een klassieke Pinksterboodschap, niets mis mee natuurlijk. Hij deed een oproep op vervuld te worden met de Heilige Geest. Dat is ook de kern van Pinksteren.

In de tijd van de bijbelschool zat ik nogal eens met gekromde tenen naar een dergelijk spreekbeurt te luisteren. De hermeneutische regels die ik had geleerd, werden vaak met voeten getreden. In die tijd stond ik met medestudenten in de Zendingstent voor de bijbelschool, dus hadden we alle tijd om de spreekbeurten met elkaar te analyseren. De spreekbeurten waren meestal niet van een hoog niveau.

Ron MacManus deed het een stuk beter, maar ook hij worstelde met de uitlegkundige logica. Op zulke momenten zou ik willen uitroepen dat mensen die voor acht à negenduizend de bijbel uitleggen de moeite moeten nemen studie te maken van de hermeneutiek. Helaas doen mensen uit de evangelische - en met name pinkstergroepen dat maar weinig. Dat lijkt mij nogal treurig. In de tijd van Paulus, die toch niet één van de domsten was, controleerden men in Berea of dat wat hij schreef en zei wel juist was. Als we dat met sommige evangelisch – en pinksterpredikers zouden doen, dan zouden ze geen voldoende halen.

Emerging church (1)

Verschillende mensen hebben mij gevraagd wat ik ga doen tijdens mijn studieverlof. Meestal zeg ik dan dat ik onderzoek ga doen naar nieuwe kerkvormen. En dat is ook zo, maar het is nog iets specifieker. Ik wil onderzoeken waar de "emerging church" movement voor staat. In het boek "The younger Evangelicals" beschrijft Robert Webber een aantal kenmerken van deze beweging. Hij maakt onderscheid tussen het Willow model en het "emerging" model. Willow nodigt mensen uit om naar de diensten te komen; deze diensten zijn laag drempelig en "seeker sensitive". Ze willen niet-gelovige gasten kennis laten maken met het christelijk geloof. Willow heeft een bedrijfsmatig karakter met een strakke hierarchie met een "directeur" aan het hoofd. Leiderschap in het bedrijfsleven en in Willow verschillen niet veel van elkaar. Ik generaliseer nu erg, maar de ruwe schets geeft wel de essentie aan.

De "younger evangelicals" zien de kerk als een missionaire gemeenschap waarbij elke bezoeker een dienende bediening heeft. De gemeenschap is een missionaire beweging, het is het DNA van de gemeente. Frost en Hirsch verwoorden dit verschil "The shaping of things to come" in twee termen: (1) attractional en (2) incarnational. Met de eerste term willen ze zeggen dat veel gemeenten mensen uitnodigen naar de diensten op zondag (Willow model). De diensten zijn zo ingericht dat ze de drempel voor nieuwkomers zo laag mogelijk houden.

Wat willen zij zeggen over "incarnational"?

For us the Incarnation is an absolutely fundamental doctrine, not just as an irreducible part of the Christian confession, but also as a theological prism trough which we view our entrire missional tast in the world. So when we talk of incarnational mission, we hope to, in some real way, directly draw inspiration and motivation from that unique act whereby God entered into our world and into the human condition in the person of Jesus Christ.

Jezus Christus is het voorbeeld. De kerk moet net als Jezus zich indentificeren met de maatschappij waarin ze is geplaatst. De kerk is geen ontvangende, maar een gezonden gemeenschap. Ze is kerk in de samenleving. Het is van belang de cultuur te leren kennen en in de cultuur de boodschap van Jezus te laten horen.

Studieverlof

Dit is de eerste dag van mijn studieverlof. Er ligt nog wel wat werk, maar dat probeer ik vandaag af te ronden. Ik ga me 2 maanden verdiepen in de "Emerging church". In Nederland zegt dat heel weinig mensen iets, maar het is een beweging die met name in de VS en Engeland voet aan de grond krijgt. Ik leg nog wel uit wat deze beweging precies wil en wat de kenmerken zijn.

Nu nog even een aantal zaken wegwerken van mijn bureau!