Antwoord aan Freek (1)

Freek stelde een tijdje geleden de vraag of de kerkelijke nieuwigheden van de “emerging church” mij met name aanspreken en vroeg daarnaast of ik niet moeite had met het gebrek aan orthodoxe, en met name dan de dogmatische, overtuigingen.

Ten eerste Freek een opmerking over orthodoxe overtuigingen. Wat ik heb ontdekt tijdens mijn onderzoek voor mijn thesis is dat de orthodoxie van de “emerging church” vaak op de korrel wordt genomen. De vraag die je stelt is een bekende vraag. Een directe tegenvraag van mijn kant is: wat zijn orthodoxe overtuigingen? Wanneer is een dogmatische overtuiging “recht in de leer”? Vaak hangt dat af van iemands achtergrond. Een baptist denkt anders over de doop dan een protestants iemand. Welke van de twee is dan recht in de leer? Iemand zal daarop al snel naar voren brengen dat de doop niet één van de kernovertuigingen is. De opstanding van Jezus bijvoorbeeld is dat wel. Daaruit kunnen we concluderen dat er overtuigingen zijn die onopgeefbaar zijn en overtuigingen die niet tot die kern behoren. Ik kom hier direct nog op terug.

Freek, een tweede opmerking gaat over de benadering van de “emerging church”. De kritiek op de “emerging church” komt in de VS met name vanuit conservatieve evangelicale hoek. Een schrijver als Dave Hunt veegt de vloer aan met zowel de “emerging churches” als de Rooms Katholieke Kerk, het lijkt zelfs zo te zijn dat hij beide kerkelijke groepen op één hoop gooit. Nu heb ik ook moeite met sommige dogmatische stellingen vanuit de Rooms Katholieke Kerk, maar de wijze waarop deze kerk door onder andere Dave Hunt wordt benaderd, is voor mij stuitend. Deze werkwijze wordt vaak ook toegepast op de “emerging church”, met name vanuit dus de conservatieve evangelicale hoek. Helaas Freek, is van enige nuance geen sprake. Juist deze houding stuit veel denkers en schrijvers binnen de “emerging church” tegen de borst. Ze ervaren dat het theologische korset dat door deze conservatieve evangelicale wordt neergezet ontzettend knelt. Voor sommigen is dat juist de reden geweest om de kerk te verlaten en zich aan te sluiten bij een geloofsgemeenschap waar meer vragen gesteld mogen worden. Binnen de “emerging church” is men er huiverig voor om radicale theologische antwoorden te geven die algemeen geldend zouden moeten zijn. Volgens hen moet er ruimte zijn voor gesprek. Deze openheid voor een dialoog schiet in het verkeerde keelgat van hen die wel een theologische zwart-wit benadering kiezen. Het lijkt wel of een open theologische houding als een bedreiging wordt ervaren (toen ik theologie ging studeren kon dat volgens sommigen niet in Utrecht of Groningen, je kon daar je geloof wel eens kwijt raken). Binnen de “emerging church” is er een open houding ten opzichte van theologie. Dat zet de deur open voor nieuwe ideeën. En daar is het veel mensen om te doen. Zie daar, het hellend vlak van de liberale theologie.

Freek, ik kom terug op de eerste opmerking. Wat is nu eigenlijk “recht in de leer”? Misschien kan jij daar eerst een antwoord op geven? Ik probeer daar in een volgende blogpost iets meer over te zeggen.