Verschillende bloggers volgen Andries bijna op de voet. Hij heeft heel wat losgemaakt in Nederland. Door dergelijke gebeurtenissen blijkt maar weer eens dat evangelisch Nederland niet een eenheid vormt. Zelfs binnen de EO staan meningen haaks op elkaar. De theologie van de oecumene van het hart blijkt scheuren te vertonen als de dogmatische stellingen "weer" worden betrokken. Tendensen als deze zullen in de toekomst alleen maar toenemen. In Nederland is aan de ene zijde een orthodoxe dogmatische flank die zowel een deel van de evangelicalen als orthodoxe reformatorischen bevat (een goed voorbeeld is www.habakuk.nu). Daarnaast is er een toenemende groep binnen de evangelicale wereld die niet meer de geijkte dogmatische overtuigingen aanhangen en daar ook voor uit komen.Het is de vraag of die erg is. Tom Zoutewelle gaat twijfelen aan zijn geloof als de aarde niet in zes dagen/24 uur gemaakt zou zijn. Andries Knevel was daar 20 jaar geleden ook bang voor. Die "andere meningen" schudden de grondvesten van het geloof, lijkt het. Want, als Genesis niet letterlijk genomen zou worden, hoe staat het dan met de opstanding van Jezus? Wie een beetje het logische redeneren heeft bestudeerd, weet dat de redenatie van het "hellend vlak" een drogreden is. Toch zijn mensen daar in deze tijd nog steeds erg bang voor. Helaas. Volgens mij moet Genesis op een andere wijze benaderd worden dan de Evangeliën, van een "hellend vlak" is in het geheel geen sprake. Maar dat even terzijde. Helaas leidt een dergelijke discussie tot uittingen die via websites en maganzines naar buiten worden gebracht, maar waarbij de discussie niet werkelijk wordt gevoerd. En daar houdt het dan ook direct op (wat overigens op blogs in Nederland vaak ook het geval is). Andries Knevel wilde de discussie aanzwengelen, maar dat dat is niet gelukt. Heeft zijn spijt betuigen ook niet daarmee te maken?
Zal er een moment komen dat christenen die overtuigde volgelingen van Jezus zijn, op een open en niet vijandelijke wijze, theologisch van gedachten kunnen wisselen? Vele christenen zijn afgestompt op het soms bekrompen denken binnen de evangelicale wereld. Ze noemen zich post-evangelicaal en ontsnappen aan de onderhuidse dwang om te geloven volgens een vast patroon. Sommigen daarvan vertellen over de vijandelijkheden die ze ervoeren binnen evangelicale kerken toen ze een andere mening naar voren brachten. Ik hoop en bid dat we leren van dergelijke gebeurtenissen en het gesprek aangaan met elkaar.
7 opmerkingen:
Beste Haije,
Ik volg sinds een aantal dagen aangezien onze blogs qua naam twee letters verschillen. Volgens mij zitten we aardig op dezelfde golflengte. Ik ben nog een beetje aan het experimenteren dus tot toe is hij voor alleen nog voor genodigden, binnenkort wordt hij openbaar.
Het is jammer dat wij als christenen geen eenheid kunnen bewaren. Wij zijn het, op uitzonderingen na, allemaal eens dat wij te maken hebben met een hele grote en voor ons onbegrijpbare God maar dat het werk van Jezus Christus onze redding is. Vanmorgen heb ik het onderstaande op m'n besloten blog Authentiek gezet:
Wij nemen onze “werkelijkheid ” waar vanuit een samenhangend stelsel van theorieën en modellen. Deze invalshoek noemen wij een paradigma. Waarnemingen die niet in de bestaande modellen of paradigma’s passen (anomalieën) worden gedurende enige tijd met wat aanpassingen toch ingepast. Op den duur ontstaat er een situatie waarbij het model onder druk van deze uitzonderingen zwicht en er een nieuw paradigma ontstaat dat de tot dan toe bekende waarnemingen kan verklaren. Wanneer dit nieuwe model een betekenisvolle aanhang krijgt dan spreken wij van een paradigmaverschuiving.
Een langer bestaand paradigma wordt als zo danig vaak niet herkend en ervaren omdat opvoeding, de invloed van de sociale omgeving en onderwijs het paradigma als vanzelfsprekend hebben gemaakt. Daar en tegen wordt een nieuw paradigma met de nodige weerstand begroet. De aanhangers van het oude paradigma verdedigen hun model/theorie met verve en de aanhangers van het nieuwe paradigma die van hen. Volgens mij kun je nooit spreken van een beter paradigma. Ze zijn eigenlijk onvergelijkbaar. Een zinvolle discussie tussen de aanhangers van het ene model en de aanhangers van het andere is bij een paradigmaverschuiving eigenlijk niet mogelijk.
Een dialoog is een gesprek tussen partijen waarbij er sprake is van evenwicht. Alle partijen komen evenwaardig aan bod en hebben de kans hun standpunt of gevoelens naar voren te brengen. In de regel is een dialoog ook verrijkend, omdat men van de ander iets leert of omdat er de tijd is genomen goed naar elkaar te luisteren. Om dit aspect van uitdrukkelijk naar elkaar te luisteren te benadrukken gebruikt kan men de techniek van contemplatieve dialoog gebruiken. Hier vraagt men elke gesprekspartner expliciet samen te vatten wat hij of zij gehoord heeft van de ander alvorens zelf te reageren. (met dank aan Wikipedia)
Zijn paradigma’s dan onneembare vestingen geworden, bolwerken van gelijk hebben of zou er toch ruimte zijn voor een dialoog? Zijn de paradigma’s zo sterk dat de één spreekwoordelijk Chinees spreekt en de andere gesprekspartner Russisch en dat een verder gesprek zinloos is? Zouden wij als wij de anderen serieus nemen en/of zelfs liefhebben, ons kunnen verplaatsen in de paradigma’s van anderen? Ik heb hier natuurlijk geen ultiem antwoord op. De vraag is, wat doen jij en ik ermee…..?
Waalre, 26 februari 2009
Dennis Meijer
@Dennis,
Interessante gedachten die je neerzet. Heb je het idee de huidige tweespalt tussen verschillende groepen het gevolg zijn van een paradigma-wisseling bij één van deze groepen. Thomas Kuhn betrok het op de wetenschap. Ik ben benieuwd hoe jij dat concreet ziet gebeuren in de evangelische wereld en waar volgens jouw dat het omslagpunt zit waar Kuhn het ook over heeft.
Groeten, Haije
Beste Haije,
Dat idee heb ik zeker. Zelf kom ik uit een sociale omgeving (Vergadering van Gelovigen)die met grote zekerheid sprak/spreekt over de Bijbelse waarheden, gekaderde Bijbelinterpretatie en dito toekomstverwachting. Veel van deze zogenaamde waarheden bleken niet waar of zijn enorm afgezwakt. Daarnaast constateer ik, dat als men zich eerlijk uitspreekt, er toch maar weinig zijn die zich vrij, blij en gelukkig voelen in dit oude kader. Uit een soort van religieuze angst, houdt men zich toch nog vast (alsof God een boeman is) aan het oude kader, zij het met integratie van nieuwe waarnemingen met kleine aanpassingen. Ik ben erg sceptisch m.b.t. waarheid. In die zin is bij mij het “oude” paradigma gevallen en zoek ik binnen het nieuwe, wat dat dan ook precies mag zijn. Ikzelf ervaar een hele grote vrijheid en voel me daar prima bij waarbij absolute waarheden voor mij niet zo belangrijk zijn. Verwondering boven vanzelfsprekendheid.
Met de aanhangers van het oude paradigma is het heel moeilijk communiceren aangezien wat ik zeg volgens een groot deel van de groep niet Bijbels is, radicaal is en soms zelfs als dwaling wordt gezien. Het rare is dat ik meer open vragen stel dan dat ik meningen verkondig maar dat is blijkbaar al bedreigend genoeg. Mijn geloof in God is zeker niet veranderd, alleen ik minder stellige antwoorden/zekerheden. Ikzelf kan zeker begrip hebben voor oude paradigma’s aangezien ik daarin ben opgevoed en dat ik van deze mensen houd. Andersom ligt dat wat minder eenvoudig wat ook de verklaring is voor de huidige tweespalt. Mijn eerste reactie leunde overigens erg op Thomas Kuhn.
Mijn visie is dat de huidige kerkvormen gaan verdwijnen tegelijkertijd met daarbij behorende paradigma’s. Wij zullen meer vragen gaan hebben dan antwoorden. Meningen en overtuigingen worden minder belangrijk maar het zal meer om ons praktisch leven gaan. Er zal meer ruimte komen m.b.t. interpretatie van de Bijbel c.q. we zullen meer door de bril van de schrijvers gaan lezen etc. Meer vrijheid om God en Jezus Christus te beleven op een ruimere manier. Er zullen allerlei soorten van communities ontstaan met diverse organisatievormen waarbij geput wordt uit een enorme rijkdom van creativiteit, tradities en technische mogelijkheden.
Het omslagpunt is volgens mij aanstaande, de oude paradigma’s kraken in hun voegen volgens de steeds grote groep van aanhangers van het nieuwe. Op evangelisch erf is erg nogal wat aan de hand rond de uitlatingen van Knevel, Ouweneel etc. De vaste raamwerken zakken weg. Binnen het nieuwe paradigma is volgens mij wel veel meer ruimte voor diverse theorieën en modellen dan in het oude paradigma.
Is dit concreet genoeg beantwoordt? Hoe zie jij dit?
Groet,
Dennis
@Dennis,
Ik denk dat de kerk is haar algemeen steeds aan het hervormen is. Maar of de huidige vormen in alle kerken de komende tijd snel zullen veranderen weet ik nog niet. De kerk in het westen zal in de toekomst meer en meer leunen op de kerk van het zuiden (Afrika, Zuid Amerika). Juist daar is het verlangen naar deze veranderingen in bijvoorbeeld vormen nog nagenoeg niet aanwezig. Daar komt nog bij dat kerkelijke struikelblokken in het westen, geen enkel probleem zijn in de kerk buiten het westen. Vrouwelijk leiderschap is bijvoorbeeld geen enkel probleem in veel Chinese kerken. De mondiale kerk zal meer en meer een thema zijn om over na te denken.
Wat ik merk bij jou is dat je spreekt over waarheid en de interpretatie van de Bijbel. Voor mij zijn deze twee zaken niet aan elkaar gelijk. Bijbelse interpretatie is sterk cultureel bepaald en gekleurd. Dat menige evangelicale christen dit ontkent, heeft met name te maken met een gebrek aan kennis van de kerk- en dogmageschiedenis. Omdat de huidige cultuur een omslag maakt, heeft dat een invloed op de kerk in haar geheel en specifiek op de interpretatie van de Bijbel. Kijk maar naar de plaats van muziek binnen de Vergadering der Gelovigen. Steeds meer groepen laten een muziekgroep toe tijdens de diensten. De veranderende cultuur heeft daar een grote invloed op. Ook de positie van de vrouw is binnen de evangelische kerken aan verandering onderhevig. Het is gevolg van de feministische bewegingen in het verleden, de vrouw heeft een andere plaats gekregen in de maatschappij. Ik denk dat deze veraderingen op het vlak van Bijbelse interpretatie zullen toenemen.
Bij verandering hoort een "chaos-fase, waarin mensen op zoek zijn naar nieuwe vertrekpunten. Die zullen vloeiender zijn dat het verleden. DE waarheid als absoluut geven is er niet, maar wel "de Weg, de Waarheid en het Leven" als levende aanwezigheid. Wanneer kerken ruimte laten voor gesprek en uitwisseling, zie ik de toekomst hoopvol in en hebben we als christenen echt wat de bieden aan een wereld die op zoek is naar een Waarheid.
Haije
P.S. Het boekje "The post-evangeical" van Dave Tomlinson zal je aanspreken. Mocht je Engels lezen, dat is het een aanrader.
Beste Haije,
Ik zal jouw tip m.b.t. het boek van Dave Tomlinson ter harte nemen. Je hebt gelijk dat Waarheid en interpretatie van de Bijbel niet aan elkaar gelijk zijn. Het is wel zo dat bepaalde interpretatie als waarheid is verkondigd. Ik zoek dan ook naar een nieuwe minimale houvast en minimale vanzelfsprekendheid m.b.t. mijn geloof.
Groet,
Dennis
Haije,
Je had het vast al meegekregen, maar vorige week lag er in 6 miljoen huishoudens een folder in de bus die ging over 'Evolutie of schepping'.
Heb wel het idee dat er overal stevig over gediscussieerd wordt. Niet alleen life, maar ook op sites als credible en nu.nl die mijn man veel volgt.
Afgelopen zondag ging in de Parousia ook de preek erover van Peter Scheele.
Hieronder een link die de folder laat zien;
http://www.creatie.info/books/bookid/3
groeten, Sofieke
Ha Haije!
Naar aanleiding van het stripje dat je bij deze blog hebt, heb ik enkele gedichtjes geschreven, die ik daags achter elkaar wil plaatsen. Dank voor je inspiratie!
Zie hier..
Groet,Rob
Een reactie posten