Op zoek naar de ware kerk

Op de blog van Matthijs Vlaardingenbroek is een discussie bezig om tot een ware omschrijving te komen van de emerging church. Ik meng me daar ook maar in.

Een tijdje terug sprak ik iemand die in de VS een scriptie had geschreven over de emerging church. Zij zei dat de emerging church per definitie niet gedefinieerd wil worden. Deze weerstand is een reactie tegen modern denken dat alles in hokjes wil stoppen. Ook de relatie met het postmodernisme heeft dit in de hand gewerkt. In de UK zie je meer een mission-chaped-church idee dat zich verder uitbreidt. Daar heeft men, meer dan in de VS, te maken met een teruglopend kerkbezoek.

In één van de posts staat een link naar de site van Bram Krol. Krol heeft het niet zo op met de emerging church. Krol ziet de emerging church helemaal niet zitten, maar ik leer wel van zijn bezwaren. Hij ziet het als een volgende evangelische hype:

Dat hele gedoe met ‘emerging’ is een storm in een glas water. Het bestaat nauwelijks. We hadden dat een paar jaar geleden ook met de hype van de Huiskerkbeweging. De Duitser Simson had een boek gepubliceerd, waarin hij geen goede definitie gaf van wat hij nastreefde. Alles wat hem aansprak noemde hij ‘huiskerk’. Toen ‘toonde’ hij aan dat goede kerken beter zijn dan slechte… Nogal wiedes! Vervang Huiskerk door Emerging Church (ook al nauwelijks te definiëren), en we kunnen het hele parcours nog eens overdoen. Wat een heerlijke evangelische Tantalus kwelling! En wat staat ons daarna weer te wachten? Is de kerk werkelijk gediend met zo’n fata morgana?

Is de emerging church een storm in een glas water of een Evangelische tantalus kwelling? Dat is de vraag die hij terecht stelt. Hoe kunnen we dit voorkomen? Immers, de "Purpose driven church" ideeën hebben een theologische basis van twee bijbelteksten. Wie gebruikt dit model na vijf jaar nog? Ik noem zo een aantal suggesties:

Ten eerste denk ik dat je niet moet zoeken naar de definitie van een beweging die kerkvernieuwend wil zijn, voordat je helder hebt wat je met kerk bedoelt. Ik merk bij sommige bloggers een weerstand tegen theologie. Dan kan ik begrijpen, omdat in het verleden en ook nu theologie met name academisch werd en wordt beoefend. Het blijft dan zweven boven de kerkelijke massa. Met Stuart Murray zeg ik dat een goede theologische basis de meeste kans van overleven heeft. Trouwens, degenen die een beetje allergisch zijn voor theologie, doen in hun posts allerlei theologische uitspraken zonder dat ze daar waarschijnlijk erg in hebben.

Wat is de basis van de kerk? Daar heeft Teun van de Leer onder andere een aantal zaken over gezegd in zijn afstudeerscriptie. Deze dicussie moet gevoerd worden. Er is een kerkelijk minimum, Miroslav Volf heeft daar ook interessante dingen over gezegd in After Our likeness. Elke jaar organiseert Emergent in de VS een theologische "conversation". Waarom doen we dat niet in Nederland? Sommigen willen hier gewoon niet aan de theologie, omdat ze aan de slag willen en mensen willen bereiken. En dan grijp ik weer terug op punt 1, volgens Murray ben je zonder een goede doordenking snel uitgeput. Als voorbeeld neem ik een citaat over van Mark van Steenwyk:

I was just reading a recent Jordon Cooper post about the number of emerging churches that showed promise and then disappeared shortly after “emerging.” Jordon has been keeping a list of emerging communities for a while now, but many of the links no longer lead anywhere. Most church plants “fail” within the first 5 years. I don’t like to think of any worthy attempt at being a church a failure, but it is still a sad reminder of how challenging it can be to plant a church.

Ik mis nog steeds een goede doordenking in het Nederlandse taalgebied van het postmodernisme in relatie tot de kerk. Een Amerikaans voorbeeld daarvan is "Who's afraid of Postmodernism" van James Smith. Er is een duidelijk link tussen deze stroming en het ontstaan van allerlei emerging groepen en huiskerkbewegingen.

Een startende "emerging beweging" moet zich niet afzetten tegen bestaande initiatieven. Een nieuwe beweging moet juist insprirerend zijn, zodat Gods koninkrijk wordt gebouwd. We staat daarbij op de schouders van Augustinus, Bonifatius, de Katharen, Luther en Calvijn, de puriteiten of Bonhoefer. Ook deze nieuwe beweging staat in de traditie van de kerk van alle eeuwen. We kunnen in 2006 niet even 2000 jaar kerkgeschiedenis overboord gooien. We kunnen putten uit een enorme rijkdom, lees de boeken van Robert Webber en je begrijpt dat je niet het wiel opnieuw moet uitvinden.

Zou het niet een idee zijn om een Nederlandse versie van Mission Shaped Church te schrijven?