Afgelopen week vroeg iemand waarom de donderdag voor Pasen "witte donderdag" wordt genoemd. Eerlijk moest ik bekennen dat ik dat niet wist. Daarom ben ik wat gaan "google-n" om daar achter te komen. Via Wikipedia ontdek je een wereld van oude liturgieën die in de Rooms Katholieke Kerk (RKK) werden gevierd. Ik wist dat natuurlijk wel, maar op een "goede Vrijdag" als deze gaan dergelijke gebruiken sterker voor mij leven. Wanneer het lijden van Jezus in symbolen wordt uitgedrukt, komt het dichterbij. Overigens wordt gesproken van "witte donderdag" omdat de kruisbeelden met een witte doek werden bedekt. In de RKK zien je vaak Jezus hangen aan het kruis. Over dit beeld werd dan die witte doek gelegd.
Eén van de gebruiken die mij aansprak, wil ik kort toelichten. Op "goede Vrijdag" wordt de Godslamp gedoofd als teken van het sterven van Jezus. De Godslamp brandt bij het altaar, ook als er geen mis. Het duidt om de aanwezigheid van Christus, ook als de kerk niet samenkomt. Het doven van de lamp wijst op het moment van Jezus' sterven: Jezus is vanaf dat moment afwezig. Daarna speelt ook het orgel niet meer en wordt er geen zegen uitgesproken. Dat geeft de gelegenheid aan de bezoekers om stil te staan bij het offer van Jezus en om te bidden.
In de "emerging church" is er steeds meer openheid om dergelijk gebruiken in de eigen samenkomsten een plaats te geven. Ik kan begrijpen waarom. Het doven van een lamp kan opeens een licht doen ontsteken in iemands geest. Juist postmoderne mensen zoeken naar dergelijk symbolen om hun gevoelsleven handen en voeten te geven. Leonard Sweet noemt postmoderne mensen "multi-sensory". Het gaat niet alleen om de woord-verkondiging, hij gaat ook om het voelen, ruiken, zien en proeven.
Ik hoop dat juist wanneer het Licht voor drie dagen wordt gedoofd, het licht voor heel veel mensen op deze aarde aangaat!
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
2 opmerkingen:
Dag Haije,
Wij kennen elkaar niet, maar ik lees wel altijd je blog. Je hoeft voor deze gebruiken niet zo heel ver te zoeken hoor, want tal van PKN-kerken vieren ook het Paastriduum. Voor mij en mijn gemeente een bijzondere weg om dichter bij het geheim van Pasen te komen.
Kijk maar eens op mijn site, of luiters eens naar de podcast die ik voor mijn gemeente maakte.
Hartelijke groet,
Boele P. Ytsma
Beste Boele,
Ik ben gereformeerd opgevoed in een klein Fries dorp en vanaf dat ik klein was, was er weinig aandacht voor een uitgebreide liturgie. Dat is langzamerhand aan het veranderen.
Dat jij daar aandacht voor vraagt in de kerk waar je werkzaam bent, juich ik van harte toe. Hoe reageren mensen daarop? Spreekt het jonge mensen aan of juist ouderen? Ik ben benieuwd naar je antwoord.
Nu ik in de evangelische wereld verkeer, zie ik daar weinig (nog) symboliek. Over het algemeen blijft het bij zingen en een preek. Juist zij die "emerging" ideeën hebben, hebben ook meer aandacht voor deze symboliek. Dat spreekt mij aan.
Ik ga zeker even op je site kijken!
Haije
Een reactie posten