Defining missional

Collectief geheugen

Na drie-kwart jaar in Spanje te wonen, merk ik dat ik geen deel meer uitmaakt van het collectieve geheugen in Nederland. Ik werd indertijd op dit fenomeen gewezen toen we als studenten theologie tijdens een college het volgen van soaps bespraken. Het collectief kijken naar een soap levert een groep mensen op die samen hun leven vullen met de "fictieve" belevenissen van een selectieve groep acteurs en actrices. In het "groot" geldt dit voor elk land op dezelfde wijze. Nederlanders volgen Nederlands nieuws, luisteren naar muziek gefilterd door Nederlandse diskjockeys en lezen Nederlandse boeken en kranten.

Ik ben niet iemand die elke dag het Nederlandse nieuws blijf volgen. Ik probeer in Spanje in te burgeren en heb gewoon niet de tijd om ook op de hoogte te blijven van al het wel en wee in Nederland. Ik maak dus nu grotendeels deel uit van het Spaanse collectieve geheugen en voor een klein deel tap ik af van het Nederlandse.

Een voorbeeld van het Spaanse collectieve geheugen:

1. Op de radio hoor je regelmatig dit liedje van Nene Daconta: Tenía tanto que darte.
2. Het nieuws van deze tijd is de CRISIS.
3. Madrid heeft verloren met 0-2 van Barcelona.
4. Hier kijken de mensen gemiddeld toch nog steeds het meest naar "Telediario", het Spaanse journaal.
5. In Granada is men druk met de aanleg van de tram/metro. Dat geeft op sommige plaatsen nogal wat verleershinder in de stad.
   
6. En... De sneeuw houdt Spanje in haar greep. Hier Granada.

En... waar vullen jullie je collectieve geheugen in Nederland of Belgïe mee?

De derde weg (3)

De "Fundamentals" hadden hun basis in de Scholastische theologie van de 19e eeuw. De grote namen uit die tijd waren Charles Hodge, A.A. Hodge, B. B. Warfield, J. Gresham Machen. De wetenschap die zich in die tijd meer en meer ontwikkelde, had zijn invloed op de wijze waarop theologie werd bedreven (zowel de liberale als de conservatieve theologie). De Bijbel werd door genoemnde mensen systematisch doorgrond om daaruit de juiste leerstellingen te destilleren. Het is een reactie op de liberale theologie die, blijkens de definitie uit de vorige post, geen vaste verzameling leerstellingen onderschreef. In deze tijd zien we deze wijze van theologiseren terug bij iemand als Wayne Grudem. Hij schrijft in zijn Systemetic Theology (1994) dat systematische theologie de volgende vraag benatwoordt: "What does the Bible teach us today about any given topic?" Liberale theologen ontkennen dit ten stelligste. De Bijbel is volgens hen geen orakelboek, maar moet seculier wetenschappelijk benaderd worden.

Hét belangrijkste onderwerp in die tijd was de foutloosheid van de Bijbel. God openbaart zich volmaakt in Zijn Woord. We zien dit onderwerp steeds terugkomen in de evangelicale theologie van de 20ste eeuw. Het blijkt ook een twist en splijt-onderwerp tussen verschillende theologische stromingen in Nederland.

Daarover meer in een volgende post.

Wordle van mijn Atom

De derde weg (2)

In de bespreking van de Emerging Church worden de spreekbuizen vaak aangeduid als liberaal. Luister en kijk bijvoorbeeld naar deze video op YouTube. De reacties op de Emerging Church komen in de VS met name van conservatieve evangelicalen. Deze reactie komt niet uit de lucht vallen.

Over het algemeen kunnen we aannemen dat er twee stromingen zijn in de VS: liberaal en conservartief/evangelicaal. Eerst een definitie van beide:

Liberale theologie is:

Liberal Christianity, broadly speaking, is a method of biblical hermeneutics, an individualistic method of understanding God through the use of scripture by applying the same modern hermeneutics used to understand any ancient writings. Liberal Christianity does not claim to be a belief structure, and as such is not dependent upon any Church dogma or creedal statements. Unlike conservative Christianity, it has no unified set of propositional beliefs. The word liberal in liberal Christianity denotes a characteristic willingness to interpret scripture without any preconceived notion of inerrancy of scripture or the correctness of Church dogma. A liberal Christian, however, may hold certain beliefs in common with traditional, orthodox, or even conservative Christianity.

Conservatieve/evangelicale theologie:

Most adherents consider its key characteristics to be: a belief in the need for personal conversion (or being "born again"); some expression of the gospel in effort; a high regard for Biblical authority; and an emphasis on the death and resurrection of Jesus. David Bebbington has termed these four distinctive aspects conversionism, activism, biblicism, and crucicentrism, saying, "Together they form a quadrilateral of priorities that is the basis of Evangelicalism."

Het afgelopen decenium zijn de gemoederen hoog opgelopen tussen hen die een radicale vorm van het evangelicalisme aanhangen en het liberalisme. In de VS zijn beide een gescheiden. Die scheiding heeft haar oorsprong in de polemieken van de vorige eeuw. Vanaf 1910 verschenen de "Fundamentals", een reactie op het liberalisme dat onder invloed van de Verlichting ontstond. Deze geschriften hebben een grote invloed gehad op het denken binnen de evangelicale wereld. De nadruk op de schrift als enige bron voor de theologie, stond bovenaan.

In de volgende post aandacht voor de nadruk op de Bijbel als bron voor leerstellingen.

mp3s Total Church

Interessante kost:

The Audio for The Total Church North America Conference 2008 is now available. Tim Chester and Steve Timmis recently published a book - "Total Church" with Re:Lit. This conference is the result of the ideas presented in the book.

Main Sessions

• A Community-centered Gospel – Steve Timmis (Q&A)
• A Gospel-centered Community – Steve Timmis (Q&A)
• Rethinking Attractional Church – Tim Chester (Q&A)
• Remodeling Attractional Church – Steve Timmis (Q&A)
• Making Disciples for Missional Church – Tim Chester (Q&A)
• Making Disciples in Missional Church – Tim Chester

Breakout Sessions

• Being Neighbors: a Gospel Strategy (Steve Timmis)
• Forming a Gospel Community (Jeff Vanderstelt)
• One-Anothering: A Communal Gospel (David Fairchild)
• Story & Rhythm of Soma Community (Caesar Kalinowski)
• Reading Cultural Texts (Mike Gunn)
• Out of the Frying Pan… (David Fairchild & Mark Moore)
• Beyond Total Church – Sowing the Seeds of a Movement (Tim Chester)
• Communication in a Post-Christian World (Drew Goodmanson & Caesar Kalinowski)
• The Everyday Rhythms of a Gospel Display People (Jeff Vanderstelt)
• True Gospel Community in a Truly Big Metroplex (Mark Moore)
• Reaching the Domains of Society (Drew Goodmanson & Caesar Kalinowski)
• Panel Q/A Session
• Wrapping up Total Church (Tim Chester)
• Developing Missional Leaders (Jeff Vanderstelt)
• Urban Discipleship (Mike Gunn)

De derde weg (1)

Toen Ds. Arie van der Veer "de oecumene van hart" op tafel legde, opende hij een weg voor het gesprek tussen verschillende kerkelijke en theologische stromingen. De oecumene had haar basis volgens Van der Veer niet in het dogma in zijn algemeenheid, maar in het gemeenschappelijke geloven in Jezus Christus.

De verbindingslijnen tussen verschillende kerkelijke stromen lag volgens de voorzitter van de EO in het belijden van Jezus als Heer. Natuurlijk is deze uitspraak een dogma. Echter het is een dogma dat orthodox Nederland grotendeels aan elkaar verbindt, en daar was het Van der Veer allemaal om beginnen. Maar niet iedereen was blij met deze uitspraak. Sommigen beoordeelde het als een verlaten van de geijkte evangelische paden. Bepaalde dogmatische uitspraken, die voor een aantal orthodoxe evangelischen toch wel belangrijk waren, werden om een zijspoor gezet.

Wat kunnen we hieruit concluderen? Ik denk dat in zijn algemeenheid de Evangelical-movement theologische in beweging is. Nederland is daarbij geen uitzondering. De uitspraak van Van der Veer is daar een leidend exponent van. In de breedte van evangelisch Nederland heeft deze uitspraak herkenning, maar ook weerstand opgeroepen. De uitspraak die bindend moest werken, heeft ervoor gezorgd dat sommige delen van orthodoxe deel van evangelicaal Nederand zich van deze uitspraak afkeerde. Het zorgde voor een tweedeling.

De vraag die naar aanleiding hiervan bij mij opkomt is deze: Wat bindt evangelische Nederland aan elkaar en was zorgt voor verwijdering? De volgende keer meer.

Megachurches doen het toch goed

Lees hier.

Post-Katholieke samenleving

Ik ben op zoek naar artikelen of boeken die ingaan op gemeentestichting in een post-katholieke samenleving. Bijna "iedereen" in Spanje noemt zich katholiek, maar in de praktijk staat het vaak los van het gewone leven. Graag hoor ik of je artikelen weet die hierop ingaan. Ook zou ik graag in contact komen met mensen die bezig zijn met gemeentestichting in Zuid-Europese landen.

The simple way

De goed heiligman heeft zijn thuisland Spanje weer verlaten en is neergestreken in de Nederige Landen. Vele Pieten kopen menig speelgoedpaleis leeg om er op 5 december kinderhandjes mee te vullen. In 2007 gaf Sint nogal wat uit aan deze consumeerdrang:

Vorig jaar (2006) besteedden de Nederlanders in totaal 760 miljoen euro aan Sinterklaascadeaus, dit jaar (2007) komen de verwachte uitgaven op 820 miljoen, zegt de Nationale Winkelraad van MKB-Nederland.

Even relativeren: elke Nederlander, jong of oud, gaf voor Sinterklaas iets meer dan €50,-- uit. Dat lijkt niet al teveel toch? (ik heb er geen rekening mee gehouden dat kinderen jonger dan plm. 12 jaar niets uitgeven tijdens deze dagen). Een gezin met 2 kinderen geeft dus ongeveer €200,-- uit voor Sinterklaas. Veel mensen zullen dit niet kunnen uitgeven, ook in Nederland niet. De gegoede middenklasse zal dus meer uitgeven dat €50,-- per persoon.

Consumeren is een drang in de westerse wereld. Nog een voorbeeld. Na "thanksgiving" volgt in de Verenigde Staten "Black Friday". Na zo'n dag zou je denken dat het "bedanken" van elkaar, en voor sommige God, ook daadwerkelijk meer leidt tot tevredenheid en terughoudendheid. Helaas, niets is minder waar. Bij een Walmart vestiging in de VS werd vorige week vrijdag een employee onder de voet gelopen en overleefde het niet. Een horde consumenten, op zoek naar koopjes, kon niet wachten. Lees hier het relaas en bekijk de bijbehorende video. Zie ook CNN.

In deze onzekere financiële tijden moet de consument geld uitgeven. Dit is volgens de kenners goed voor de economie. Dus krijgen tijdens Sinterklaas veel kindertjes cadeautjes die ze niet nodig hebben en die na een paar dagen weer onder in de kast belanden. Daarom zoeken we naar een origineel cadeau, maar als we dat niet kunnen vinden, kopen we maar wat in de hoop dat het niet te erg tegenvalt.

Er is in de westerse wereld een drang om geld te laten rollen. Het geeft een goed gevoel om met een aantal cadeaus de winkel uit te lopen. Kopen is therapie. En om elke keer hetzelfde kickgevoel te krijgen, moeten we de volgende keer gewoon meer consumeren. Helaas is maar een klein deel van deze aardkloot in staat een dergelijke therapie te volgen.

En zo zullen veel Nederlanders dit jaar om wel meer "consu-meer-ren". En het merendeel van gelovend Nederland doet er graag aan mee... Want die DVD speler op de slaapkamer is toch wel er handig, toch? En Klaasje mag ook een Playstation, want anders maken de kids zoveel ruzie. En over de kindertjes in Afrika begin ik maar niet.

Overigens, de foto bij deze post is van een wijnfleshouder. Origineel cadeau voor de Sint?

Laten we deze discussie als volwassenen voortzetten

Lees vooral deze blogpost! De diepgaande theologische discussie gaat verder op straat.

Drie maanden of twee weken aan zending ruiken

Na een reactie van missiologische professional en een korte herinnering van mijzelf, nu reflectie op korte termijn zending.

Verschillende zendingsorganisatie bieden korte zendingstrips aan naar het buitenland. Verschillende, met name jonge, mensen uit mijn omgeving hebben een dergelijke reis gemaakt. Wat is het voordeel van een dergelijk ervaring?

1. De drempel voor een zendingstrip is laag. Het duurt kort en als het niet bevalt, dan is de tijd te overzien. Je kunt dan in een korte tijd iets ontdekken van een andere wereld.
   
2. Iemand kan aan zending ruiken, zonder verdere verplichtingen. Een zendingstrip is dan een soort stage.
3. Een zendingwerker op het "veld" kan iemand uitnodigen voor een kort project. Dat geldt met name voor praktische zaken, bijvoorbeeld het bouwen van een gebouwtje.

Wat is het nadeel van een dergelijke ervaring?

1. Het betreft vaak jonge mensen met weinig (geestelijke) werkervaring. Ze hebben dan veel begeleiding nodig van een meer ervaren persoon.
2. De tijd is vaak te kort om thuis te raken in de cultuur. Daar komt bij dat de meeste jonge mensen zich niet voorbereiden, zodat ze niet op de hoogte zijn van de plaatselijke gewoonten. De kans bestaat dat er meer schade wordt aangericht dan dat het tot zegen is. Dat klinkt aangedikt, maar dat is het niet.
   
3. Vaak spreekt men de landstaal niet, een goed gesprek met iemand op straat is dan niet mogelijk, terwijl deze zendingstrips vaak bestaan uit straatevangelisatie. Men verwacht dat de meeste mensen Engels spreken. In Nederland is dat wel het geval, maar dat is echt een uitzondering. Hier in Spanje spreekt bijna niemand Engels (hoewel men er hard aan werkt om dat te veranderen).
   
4. Veel zending is gebaseerd op relaties, met name in Europa. De korte termijn trip is vaak te kort om een relatie met iemand op te bouwen. Geloofsbeslissingen zijn een proces. De tijd dat mensen massaal Jezus "aanname" in hun hart is voorbij.

Waar zijn dergelijke trips met name geschikt voor. Ten eerste voor praktische zaken. Ik noemde daar al een voorbeeld van. Ten tweede kan een dergelijke trip het plaatselijke geloonfsleven versterken. Ik denk dan aan uitwisselingsactiviteiten tussen gemeenten in verschillende landen. Voor alle andere gevallen zou ik pleiten voor zendingswerk voor de langere termijn. Wat is twee jaar op een mensenleven?

Het weer in Spanje

Deze week werd er door de "weer"-autoriteiten een weeralarm af. De regen kwam met bakken naar beneden in de buurt van Valencia en Murcia. Enorm veel kelders stonden daar blank. In Granada daarentegen was het gisteren warm en kurkdroog. De lucht was gevuld met Saharazand dat ook bij ons in de straat naar beneden kwam. Normaal kun je de bergen helder zien, maar nu leef er een soort waas voor te zitten. De auto zit er nog steeds onder het zand en de kleder ligt vol met stof. De wind was hard en droog. Eerder deze week was het al een stuk kouder geworden en ik meende al de eerste sneeuw op de Sierra Nevada te zien. Maar blijkbaar kan het in een enkele dag geheel omslaan en zitten we nu weer lekker buiten met een graadje of 25 op de middag. Tot de wind omslaat en we de warme lucht uit Noord Afrika niet meer over ons heen krijgen, dan zal de temperatuur wel weer snel zakken. Maar tja, een graadje of 22-23 in oktober is nog steeds lekker...

Online theologische en missiologische magazines

Er zijn verschillende E-zines op het web die zeker de moeite van het lezen waard zijn. Hieronder noem ik er een paar met de webadressen waar je ze kunt vinden:

Journal for Baptist theology and ministry
Encounters
Next Wave
The Ooze

Ik hoor graag of jij er ook een aantal leest...

Zendingsbediening of zendingstrip

In de jaren '90 was Love Europe ontzettend populair (kijk hier voor een overzicht van OM's geschiedenis). Dit evenement werd georganiseerd door Operatie Mobilisatie (OM) en bestond uit een congres van één week met aaneengesloten een evangelisatietrip van drie weken. Ik ben in die tijd twee keer naar Oost Europa gereisd. Het evangelisatiedeel bestond vooral uit gesprekken op straat, mime, zingen, literatuur uitdelen en het bezoeken van kerken. Ik herinner me nog een Roemeense priester die onze activiteiten niet geheel goedkeurde. Ik vond dat toen raar, want zijn kerk had niet de juiste geloofsovertuiging en wij wisten wel hoe het precies zat. Nu kijk ik beschaamd terug en denk aan deze priester die langer op die plek zijn bediening handen en voeten gaf en ik, ik was een paar weken later weer thuis in een Nederland waar het economisch veel beter ging. Ik herinner met de wodka-adem van sommige mensen. Ik zie nog de armoede in de Oekraïne en de tranen van een oudere vrouw die ontzettend arm was. Ik herinner met de wanhoop van iemand die in het post-Chaucesku geen kans op werk had. Ik ruik nog het zweet en voel de stoppels van een band die met twee kussen gaf. Over cultuur verschillen gesproken.

Voor wie was deze reis bedoeld? Voor OM was het een mogelijkheid om een westerse interpretatie van het evangelie aan de mensen ter plekke voor te leggen (je moet je bekeren en dan kom je in de hemel). Daar is in wezen niets mis mee. Elke interpretatie van het evangelie is mede cultureel gevormd. Van belang lijkt mij te bepalen wat je reis heeft uitgewerkt. Wat heeft mijn aanwezigheid bijgedragen aan het geestelijk of materieel welzijn van deze mensen of van mij? Ik probeer dat uit mijn herinnering op te diepen, en sommige zaken komen boven.

Eerlijk gezegd weet ik niet precies wat er met de mensen gebeurd is die ik heb gesproken. Ik kreeg nog een brief van iemand die graag en foto wilde hebben. We hebben het in het briefcontact verder niet over geloof gehad. Later hoorde ik dat er in een dorp mensen tot geloof waren gekomen. Kwam dat door ons? Ik kan het me niet meer herinneren, misschien wel. De reis was OOK voor mij bedoeld. Ik ben er ontzettend door gevormd. Ik genoot van het congres en de internationale sfeer. Nog steeds vind ik dergelijk evenementen geweldig. Ik geniet van de gesprekken met jonge christenen uit allerlei landen, uit allerlei christelijke achtergronden en vooral met allerlei verschilldende plannen.

Waarom is Love Europe op dit schaal gestopt? Op het hoogtepunt kwamen er ongeveer 3500 mensen naar toe. En waarom werken dergelijke in deze tijd niet meer? Dat in de volgende post.

Een zendingstrip of een zendingsbediening

Er zijn nogal wat zendingsorganisaties die korte termijn zending aanbieden. Je kunt daar dan twee weken of drie maanden snuffelen aan het "zendingsleven". Of zoals iemand eens tegen mij zei: "ik wil wel eens zien hoe het gaat op een missiepost". Nu, zo had ik mijn eigen woonkamer nog niet gezien. Korte termijn zending is een gevolg van de snelle tijd waarin we leven. Veel jonge mensen willen iets van alles meemaken. Je zou iets kunnen missen, toch. En daarom doe een beetje van alles. Er zitten verschillende kanten aan een dergelijke trip. Voordat ik in een volgende post daar zelf iets over wil zeggen, eerst een reactie die ik vond in het meest recente e-zine Encounters:

Short-term mission. Probably this is one of my hobby horses, but I do despair that now we spend more money and more energy in getting people doing what I would call baptised tourism than into the slog of long-term mission. I realize that there are some situations where someone can contribute helpfully in a short time, especially in supporting long-termers in some clearly defined way. I also understand that for some people such a trip is life changing, and that most long-termers nowadays have done a short term visit previously. However, I think the balance is completely out of kilter. Moreover, even if most long-termers now have done short term, most short termers don't go on to become long termers, and research says that after five years a high proportion of short termers have lost all interest. It seems that many short term trips are a variation on an adventure holiday, with a vaguely Christian twist. Vast quantities of Christian money are diverted to support this. Is this right? Also, biblical mission must involve the kind of incarnational lifestyle which by definition cannot be achieved in a short trip. We should make short trips clearly observational and learning trips, and not use the term 'mission' in them. We need to help individuals and churches understand that really significant mission still requires long-term investment, learning a language, trying to understand a culture, growing to know and be known and trusted… In our impatient culture, we need to recapture the importance of 'a long obedience in the same direction'. And we also need a thorough review of how we prepare people who do go on short-term trips, and how we follow through afterwards so that a higher proportion of them will develop a lifelong global heart and mind, and be catalysts in their churches and communities.

Bericht nummer 200

200 dus!

AAAAAAAAAAAAHHHH.......

Herhaalt de torenbouw van Babel zich?

Klik hier. Waarom willen mensen toch hoger en hoger en hoger? Wat zit daar toch achter?

Leron Shults over de ecclesiologie van de Emerging Church

Leron Shults is een Amerikaanse theoloog die doceert aan de Universiteit van Ager in Noorwegen. Op zijn blog plaatste hij recentelijk een "draft" artikel met de titel: "Reforming Ecclesiology in Emerging Churches". Ik ben zeer gecharmeerd door zijn wijze van theologiseren. Hij benadert de theologie op nieuwe wijze en verfrissend. Het geplaatste artikel bevat interessante opmerkingen over de status en de richting van de emerging church. Van de inhoud neem ik hier een samenvatting op.

Reforming Ecclesiology in Emerging Churches

Shults stelt zich in dit artikel de volgende vraag: "Waarom roept de emerging church zoveel enthousiasme op in het gehele theologische spectrum en in een grote verscheidenheid van culturele contexten?" Schults wil deze vraag beantwoorden door te kijken naar de aard en taak van de kerk. Wat betekent het om "kerk" te zijn? Schults herkent deze aard van "emerging churches", en daarmee de kerk als geheel, in een citaat van Woodhead en Heelas uit "Religion and Modern Times":

"In short, we predict that a wide variety of religions will continue to coexist, but that the winners will be those which put people in touch with a God beyond self, make a difference, sustain supportive and affective communities, emphasize experience, have a political or economic job to do, and empower."

Reformerende ecclesiologie
Schults zoekt zijn antwoord naarde aard en taak van de kerk (en dus de emerging church) in de verwoording van de ecclesiologie. Emerging gemeenschappen zoeken naar nieuwe manieren om Jezus te volgen in een laat moderne samenleving. Oude theologische posities zijn daarbij niet vanzelfsprekend. "Emerging churches" zoeken naar een voortgaande theologische dialoog om antwoorden te formuleren voor een veranderende samenleving. Voor de ecclesiologie wil het zeggen dat oude vormen aan "deconstructie" worden onderworpen en daarna opnieuw worden opgebouwd. Citaat van Shults:

This suggest an interest in ecclesiology that reforms; theological efforts to articulate the identity (and agency) of the church should emerge out of and be oriented towards reformation.

Deze reformerende ecclesiologie hangt Schultz op aan de vier "notae ecclesiae" van de kerk: één, heilig, algemeen/katholiek en apostolisch.

De kerk is één
Volgens Shultz zijn de eerste eucumenische concilies beïnvloed door een Griekse ontologie en door keizer Constantijn en zijn opvolgers. Dat heeft ervoor gezorgd dat de gemeente werd gezien als een eeuwig ideaal beeld, waarbij eenheid bovenaan stond en verschil van mening de kop in werd gedrukt. Binnen de Emerging church wordt de eenheid als een ideaal gezien, maar er is ook ruimte voor pluraliteit en diversiteit. Men zoekt juist naar diversiteit die mogelijkheden biedt om te transformeren. Een "idealized sameness" levert vaak verstarring op.

In other words, the "ecumenical" efforts of emergents are aimed at both reconstructing the "identity" of the church mediated by encountering "alterity", and reforming the communal practices within and across de-nominating bounderies.

Dit zorgt voor dialoog over verschillen en bevordert netwerkvorming. Dit blijkt vaak effectiever te zijn dat de "officiële" kerkelijke weg op bestuurlijk niveau. Deze emerging netwerken zoeken naar transformatie van de bestaande gemeenschappen en gemeenschap (reformative communion). Men wil de verstarring ondergraven die na verloop van tijd binnen kerken optreedt.

De kerk is heilig
Heilig zijn in het kader van de kerk wil zeggen dat de gemeenschap apart gezet is binnen de heilsgeschiedenis. In het kader van de Constantijnse obsessie voor eenheid, betekende dat volgens Schults dat de kerk haar missie uitvoerde als was het kolonisatie. "Heilig" wil dan zeggen dat men niet besmet moet raken met de "wereld". Emerging churches hebben een afkeer van deze koloniserende missiologie. De kerk is ingebed in de wereld. Augustinus benadrukte dat alleen binnen de kerk het heil te vinden was. Dat sluit hen die zich buiten de kerk bevinden uit voor het heil. De emerging church ziet het heil juist in de wereld, daar worden mensen gered voor de eeuwigheid. In die zin is het heil buiten de kerk te vinden.

Many emergents want to focus more strongly on the way in which embodied communal life here and now is being redemptively transformed, re-ordered in salutary ways that manifest justice in the world. In a certain sense, then, one could say that all salvation is "outside" the church.

Een gemeenschap die heilig is, is afhankelijk van de Heilige Geest. Ireneaus zei al dat daar waar de kerk is, de Heilige Geest aanwezig is. De Geest gaat waarheen Hij wil en is niet gebonden aan het hart van de gelovige.

Heilig worden als gemeenschap is steeds heiligheid die zorgt voor reformatie. Een geloofsgemeenschap is aanwezig in de wereld in de kracht van de Heilige Geest die in de wereld werkzaam is.

De kerk is algemeen/katholiek
Hier gaat het niet om de Rooms Katholieke kerk, het gaat om de totaliteit van de kerk. Binnen de emerging church beweging zijn verschillende kerkelijke achtergronden aanwezig, maar worden ook gevonden in verschillden contexten (huiskerken, cafe's, tradionionele setting, enz.)

(Emerging churches) are generally willing to deconstruct old models that once worked well in the past in order to reconstruct new always-evolving models that respect particularity of each new context.

Dat is ook de reden dat op verschillende continenten gemeente ontstaan met een emerging oriëntatie.

Praktisch is het benadrukken van de totaliteit van de kerk zichtbaar in het bedienen van de sacramenten. Het avondmaal is niet voorbehouden aan een enkele gemeenschap die mensen van een andere geloofsgemeenschap uitsluit. Jezus nodigt, zonder uitsluiting, mensen uit naar de tafel van gemeenschap. Of zoals Scot McKnight over het avondmaal zegt, het is:

"not a meal so much in need of protection as it is a meal in need of missional extension ... if a person seeks grace, this is where we want him to come."

Een ander voorbeeld dat Shults noemt is ordinatie. In veel denominaties moeten kerkelijk werkers gescreend worden om binnen de kerk te functioneren. De "bediening" wordt vandaag de dag gedaan door professionals en is management gericht. De toenemende afstand tussen de leek en de professionele werker wordt daardoor benadrukt. Maar...

While such way of policing the community may have some sense to past generations, emergents increasingly find such models oppressive and offensive, preferring more open-ended, dynamic models of self-organization.

Shults pleit voor het gebruik van de term "diakonos": werkers binnen een gemeente dienen de gemeenschap. Binnen een "reforming ecclesiology" is het beleid erop gericht om elkaar wederzijds te dienen op het persoonlijk vlak.

De kerk is apostolisch

Binnen verschillende tradities wijst apostoliciteit op het doorgeven van de traditie (bijvoorbeeld door middel van het opleggen van handen). Binnen de Rooms Katholieke kerk is het gegarandeerd door de pauselijke lijn die teruggaat op Petrus. De aandacht binnen de emerging church voor de traditie roept de vraag op naar de relatie tot die traditie. Wanneer je deel bent van de christelijke kerk ben je hoe dan ook verbonden met de traditie. Schults valt terug op Andersons "Emergent theology for the emerging church". Anderson benadert de traditie vanuit het "Jerusalem"-model, dat meer naar binnen en op het verleden is gericht (ook wel centripetaal). Daarnaast noemt Anderson het "Antiochië"-model, dat een focus heeft naar buiten en verbonden is met de praxis van de geloofsgemeenschap en daarmee meer aandacht vraagt voor het werk van de Heilige Geest (ook wel centrifugaal). Volgens Shults leunen emerging churches meer tegen het Antiochië-model aan.

Een andere benadering voor apostoliciteit is de definitie van de term "apostolos". Dit is iemand die wordt gezonden met een missie. Zoals eerder werd gezegd, kan dit opgevat worden als het koloniseren van de ander. Het is echter niet alleen dat "wij" naar "hen" gaan, maar zenden houdt tegelijkertijd ook ontvangen in. Geloofsgemeenschappen moeten openstaan om iets te leren van ontmoetingen met anderen die anders zijn. Emerging churches moeten gastvrij zijn en openingen te bieden voor andere stemmen. "Apostolisch" zijn of worden, houdt een actieve ontmoeting in met een wereld die op zoek is naar bevrijding en vrijheid. Gastvrij zijn betekent het in liefde ontvangen van anderen in de gemeenschap.

Toch een "statement of faith"?
Heeft de emerging church dan geen geloofsbelijdenis? Een geloofsbelijdenis zorgt voor controle. De aanwezigheid van een geloofsbelijdenis kan een weg openen voor hen die kritiek hebben en het maakt het mogelijk om de beweging op het procrutesbed van de dogmatische theologie te ontleden.

Whatever else Emergent may be, it is a movement commited to encouraging the lively persuit of God and to inviting others into a delightfully terrifying conversation along the way.

Emergers zoeken niet naar DE juiste verwoording van het geloof als was er een absoluut juiste theologie die onaantastbaar is. Elk goed gesprek gaat natuurlijk om proposities, maar deze zouden het gesprek juist moeten stimuleren en niet afbreken. Het gaat om de dynamiek, veel dogmatische gesprekken eindiging in een statisch-quo. Door het werk van de Heilige Geest ontstaat een reformerende theologie, en onderstreept dat een kerk ten alle tijde emerging moet zijn: ecclesia reformata et semper reformanda.

Conclusie

1. Er is eenheid in liefde, maar deze uit zich in een meerkleurige expressie.
2. Kerken worden opgeroepen om heilig te zijn, maar zijn als missionaire gemeenschap ingebed in een concrete samenleving zonder dat ander (sdenkende) verdrukt worden.
3. Christelijke gemeenschappen worden gekarakteriseerd door een universeel uitstrekkende liefde, en krijgt vorm in dienstbaarheid waarbinnen een geloofsgemeenschap functioneert.
4. Als geloofsgemeenschap functioneren, betekent verbonden zijn met de eerste apostelen, maar het heeft niet een blinde acceptatie van de traditie tot gevolg. Volgelingen van Jezus kenmerken zich door gastvrijheid, voor en met buren en vijanden.

Emerging churches worldwide have a great deal to teach us about reconstructing ecclesiology and reforming our communities in ways that mark them as faithfully participating in Jesus' way of knowing, acting and being in the world.

Vuelta start in Granada

Een groot spektakel in Granada, leuk om er bij te zijn en het mee te maken. Ook wat zien van sport en tegelijkertijd iets van Granada?

1. NOS Studio Sport.
2. 20Minutos.
3. TVE.

De kerk die de wereld verandert

Eén van de kenmerken van de "emerging churches" is, volgens Bolger en Gibbs, "transforming secular space". Hoe vult een kerk dat praktisch in? Hoe doe je dat? Betekent het dat je Jan Peter Blankenende of André Rouvoet aanprijst in een reclamespot?



Zou jij na dit spotje op Obama stemmen? Gelukkig is Rouvoet ook "pro"-gezin". Maar ik denk niet dat we in Nederland die Ds. Arie van der Veer of ds. Bottenbley die zullen zien doen. Of wel?

In dit kader is het leuk om de email wisseling tussen Obama en Donald Miller (Blue like Jazz) te lezen.

De kerk heeft een enorme achterstand

De kerk in Spanje heeft een enorm imago-probleem. Het lijkt er soms op dat het nooit meer goed gaat komen. Dat bleek vanmorgen weer eens toen een "profesora" van de taalschool vroeg wat ik voor de kost deed. Het is voor mij nogal lastig om in mijn nog gebrekkige Spaans uit te leggen dat ik een niet katholieke "pastor" ben. Maar gelukkig begreep ze het en ze maakte duidelijk dat ze wel Katholiek was (omdat haar familie dat ook is), maar niet religieus.

De Rooms Katholieke kerk wordt door velen, zei ze, vereenzelvigd met het Franco regime dat eindigde in 1975 toen Franco overleed. Beiden onderdrukten het Spaanse volk. Volgens mijn "profesora" was er geen openheid vanuit de kerk voor andersdenkenden, wat onder andere zichtbaar was in de studieboekjes op de lagere school. En ook nu nog bepaalt de Roomse kerk op sommige vlakken het beleid, volgens haar. Een Spanjaard die een getuigenis gaf van zijn geloof een aantal jaar geleden, hoorde ik dan ook erg afgeven op de Rooms Katholieke kerk. Kun je hem dat kwalijk nemen? Kunnen buitenstaanders begrijpen waarom die afkeer zo groot is?

Hoe kan je iemand als deze "profesora" duidelijk maken wat het verschil is tussen een instituut ("christendom") en een geloof gebasseerd op een relatie? Dat gaat erg lastig worden. Je merkt bij zo'n persoon een grote nieuwsgierigheid voor dat wat in de wereld gebeurd, maar de kerk heeft daar bewust geen plaats in. Het woord kerk triggert afkeer. Ik probeerde haar nog iets te vertellen over Bonhoeffer die is opgehangen in de 2WO en als theoloog in opstand kwam tegen het nazisme. Maar helaas, ze kende Bonhoeffer niet... Op dat moment was de grijze massa tussen mijn oren oververhit. Later, als mijn Spaans beter is, misschien komt er dan een moment om te beginnen over het volgens van Jezus..... die in opstand kwam tegen het instituut!

Zwarte dag in Spanje

Volgens de laatste berichten, 153 doden bij een vliegtuigongeluk op luchthaven Barajas in Madrid.

the world’s population reduced to a community of only 100 people

Kijk hier.

Wat is vandaag belangrijk is Spanje?

1. Spanje heeft alarmfase "naranja" bereikt. Het is zo goed als in heel Spanje heet. De persianas (luxaflex) de hele dag dicht en 's avonds alles open.
   
2. Rafaël van der Vaart speelt voor Real Madrid. Volgens Van der Vaart komt een droom uit. Real Madrid bestaat nu voor een groot deel uit Nederlanders. Overigens is Wesley Snijder drie maanden uitgeschakeld. Hij raakte geblesseerd dit weekend tijdens een toernooi. Dat alles komt hier breed in het Spaanse Journaal.
   
3. De Olympische Spelen komen er aan: "faltan 3 diás". Pau Gasol komt overal in beeld.
   
4. In San Sabastian eert men slachtoffers van de ETA.
5. Het gaat slecht met de economie. Steeds meer mensen komen op straat te staan. De huizenmarkt staat op springen. Veel nieuw gebouwde lokaties staan leeg.
6. Woody Allen, Scarlett Johanon, Penélope Cruz en Javier Bardem presenteren de film: "Vicky Christiana Barcelona".
7. Spanje is op jacht naar corruptie. Verschillende mensen zijn het laatste half jaar opgepakt. Daarbij was een commissaris van politie.
8. Afrikanen zoeken hun heil in Spanje.
9. Vrouwen worden mishandeld.
   

The other side of heaven

Vanavond op Antenne3, een Spaans tv-kanaal, The other side of Heaven gezien. Film beschrijft het verhaal van John Groberg, een zendeling die tijdens de jaren 50 van de vorige eeuw naar de Tonga eilanden ging. De EO had de film uit kunnen zenden, zij het dat het een Mormoonse zendeling betreft. Na deze film komt het leven van Paulus een stuk dichterbij. Aan het einde van 2 Korinte verteld Paulus wat hij heeft mee gemaakt voor het evangelie. Ook Groberg heeft dergelijke ervaringen gehad. Hij gaat naar Tonga en laat zijn verloofde achter (aan het einde trouwen ze uiteindelijk), hij bidt voor een doodziek jongetje en hij wordt beter, hij leest in vier dagen de bijbel in de inheemse taal om de taal onder de knie te krijgen, het verdrinkt bijna als hij van het ene eiland naar het andere vaart, ratten vreten zijn voetzolen op terwijl hij slaapt, een tropisch storm vaagt grotendeels alle op jet eiland weg.

Maar zegt een commentator:

John must struggle to overcome language barriers, physical hardship and deep-rooted suspicion to earn the trust and love of the Tongan people he has come to serve. Throughout his adventure-filled three years on the islands, he discovers friends and wisdom in the most unlikely places. John H. Groberg's Tongan odyssey will change his life forever.

De laatste woorden vind ik mooi. Het binnenkomen in een cultuur doet wat met je. Groberg vindt wijsheid daar waar hij Wijsheid wil brengen. De film is een aanrader!

Teenstreet 2008

Vandaag begint Teenstreet weer. Ook dit jaar zijn er weer ruim 3500 tieners naar Duistland gereisd om dit evenement mee te maken. Het thema dit jaar is "Blindsight". Wat mij aanspreekt aan Teenstreet is de radicaliteit. Gewoon gaan voor Jezus. In de jaren dat ik als tienerleider meeging, kwamen "mijn" tieners anders thuis. Daarnaast werkt het stimulerend om zoveel tieners te zien die ook Jezus volgen. Bid voor de sprekers, de organisatie, maar vooral voor elke tienerleider die 6 tieners onder zijn/haar hoede heeft. Wil je er iets van meemaken, kijk dan op de Teenstreet website.

Brian McLaren in het Spaans

Kan ik hier nog meer oefenen.

Gebed steeds anders

Ideeën: Creative prayer.

Emergent Church Road Trip with Tony Jones

Everything must change?

Dit voorjaar liep ik binnen bij de EZA in het kader van onze voorbereiding en in de hal lagen een aantal missionaire tijdschriften om mee te nemen. Als ergens papier met tekst erop ligt, dan blijf ik toch even staan. Onder andere lag daar een exemplaar van "Evangelical Review of Theology" uit oktober 1981. Een beetje gedateerd, maar je weet nooit of er nog een lezenswaardig artikel in staat. Deze week las ik daarin een artikel van Timothy Monsma (moet ergens een Friese achtergrond hebben) over de "Urban Explosion". Hij geeft daarin aan dat de steden een steeds centralere rol gaan spelen. In onze tijd heeft dat zich doorgezet, met name op het zuidelijk halfrond is een grote migratie naar de stad gaan. Welk strategie koos hij:

1. Huis kerken. Hij zegt dat een geloofsgemeenschap in huiselijk sfeer kan beginnnen, maar daarna op zoek moet naar een faciliteit die meer mensen kan herbergen. Volgens hem is de huiskerk dus geen doel, maar middel. Dat blijkt in deze tijd toch anders uit te pakken.
   
2. Massa evangelisatie. In de westerse wereld "werkt" dit niet meer. Ik krijg nog wel eens emails van ProChrist onder leiding van Ulrich Panzany, een Duitse Billy Graham. In Nederland probeert een groep mensen via een grote centrale aktie op de klassieke manier te evangeliseren. Echter, het is nog steeds niet gelukt iets van de grond te krijgen.
3. "The Family Web". "With a people movement many members of a clan or other group move toward Christianity together, reinforcing one another in the faith". Wat ik in Spanje met name merk, is dat familiebanden sterk zijn. Zou iemand tot geloof komen, dan worden banden soms doorgesneden. In Nederland staat het individu veelal op zichzelf, maar bindt zich door netwerken aan elkaar. Het "Family Web" is een vloeiend netwerk geworden.
   
4. "Christian compassion". Monsma valt terug op onze eigen J.H. Bavinck (Nederland kende grote zendingstheologen, wanneer staat er een nieuwe op?). In deze tijd zien we een herontdekking van de sociale activeit, die Monsma toen al aankaartte. Treffend is wat Monsma zegt over iemand in "downtown Chicago": "When Jamer Hefley began working in inner city Chicago, he wanted to preach and teach only. But when he came face to face with monumental phisical needs, and when he remembered that evangelical foreign missionaries had been ministering to the whole man - both body and soul - for a long time he decided that his ministry too must be comprehensive. In de 25 jaar daarna is dit besef alleen maar toegenomen. Gelukkig dat de discussie over de verhouding tussen sociaal werk en verkondiging achterwege blijft. We hebben toch is geleerd van het verleden.

Snappie?

Taal is een vreemd ding. Als je een andere taal moet leren, is dat nogal duidelijk. Door woorden te stampen en enig begrip te krijgen van de grammatica gaat dat mettertijd beter lukken. Gelukkig dat er, in mijn geval, wel enig begrip is als je duidelijk maakt dat je niet alles begrijpt wat een Spanjaard zegt. Maar taal gaat verder dan alleen grammatica en woordbetekenissen. Ik ervaar dat mensen soms wel de betekenis van de woorden begrijpen, maar de boodschap van een zin of een referaat niet begrijpen. Dat heeft niets te maken met verstandelijke vermogens. Twee groepen of mensen die met elkaar proberen te communiceren, kunnen heel snel langs elkaar heen praten. Elk mens gebruikt taal in een eigen context. Wittgenstein heeft dat "taalspelen" genoemd. Woorden kunnen in een sociale groep een totaal andere betekenis hebben dan in een andere onderscheiden groep. Je gebruikt de taal aan de hand van spelregels, al dan niet bewust toegepast.

Binnen een cultuur die anders is dan de mijne, moet ik niet alleen de taal leren, maar ook leren hoe de taal een boodschap overbrengt. Dat dat nogal nauw komt, wil ik met een voorbeeld duidelijk maken. Binnen de kerken praat men nogal eens langs elkaar heen. Dit zorgt voor veel wrijving. Door een verschillende golflengte kunnen mensen totaal andere beelden hebben van een gecomminceerde boodschap. Op theologisch vlak zie je dan in de "emerging church". Met name in de VS worden men van van alles beschuldigd, zonder dat het "taalspel" binnen de "emerging church" goed is bestudeerd. Vanuit twee te onderscheiden kampen of culturen probeert men te communiceren, maar dat lukt door de verschillende taalregels maar heel summier.

Het is nodig om een hermeneutiek van het taalspel te ontwikkelen, zodat we in toenemende mate in staat zijn om binnen verschillende culturele groepen elkaar te verstaan.

Antwoord aan Freek (3, slot)

Het heeft weer een tijdje geduurd, maar de Spaanse KPN verklaarde dat een telefoonaansluiting nog wel even op zich kon laten wachten. En dus het internet-vasten duurt nog even voort. De honger wordt zo nu en dan gestild, maar voor mij blijft het rommelen. Maar dat terzijde.

Ten eerste, we hadden het over recht in de leer. Freek, dit zeg je in je reactie:

“In emergende gemeenschappen, lijk je zelf te moeten concluderen wat de kern is en wat niet.”

Wat je concludeert klopt niet helemaal. Veel “emergende” gemeenschappen vallen terug op de traditie of de kerkgeschiedenis. Paulus noemt het in 1 Korinte de “overlevering”. Er is dus wel degelijk een continuïteit tussen wat mensen over de bijbel hebben gezegd in het verleden en wat men nu denkt over wat de bijbel zegt. In de “emerging church” is daar juist veel meer aandacht voor.

Wat je over valt is denk ik het woordje “zelf”. Elk moet voor zichzelf bepalen wat gedacht moet worden over wat de bijbel zegt. Zoals ik eerder zei, is dat dus niet alleen het geval. Men zoekt meer dan ooit naar wat het verleden zegt. Binnen de “emerging” beweging is belangstelling voor een theologische richting die zich “radical orthodoxy” (RO) noemt. Binnen RO is er juist veel aandacht voor Augustinus.

Juist evangelicalen hebben vaak gedacht dat zij de bijbel fris konden lezen. De Heilige Geest liet hen zien wat de boodschap van een tekst was. Binnen de evangelicale wereld kom je dan ook de meest exotische denkbeelden tegen. De Rooms Katholieke kerk werd vaak verweten dat ze de traditie naast de bijbel plaatsten. Ik denk dat deze houding van de evangelicalen nogal hooghartig is. Ook de evangelicale beweging staat op de schouders van het verleden, of ze dat nu wel of niet willen toegeven.

Ten tweede, veel “emerging”geloofsgemeenschappen gaan ervan uit dat theologie in de gemeenschap bedreven moet worden. Na een aantal jaren theologie kan ik dat alleen maar bevestigen. Theologie is ten eerste een taak van de plaatselijke geloofsgemeenschap en niet van de theologie op de academie. Het gaat niet om het “zelf” doen, het gaat erom dat de geloofsgemeenschap samen leert verstaan wat het betekend om Jezus te volgen (deden ze dat ook niet in Berea en Jeruzalem). Het wil niet zeggen dat er allerlei nieuwe zaken worden “ontdekt”, maar dat er een beweging ontstaat die leert nadenken over wat de bijbel voor deze tijd te zeggen heeft op basis van wat daarvoor aan theologie is voortgebracht. Theologie wordt altijd bedreven in een context. Wanneer de context verandert, verandert ook de theologie. Trouwens, ook de schrijvers van het Nieuwe Testament contextualiseerden hun boodschap, maar dat even terzijde.

Tot slot nog iets over de beschuldiging van Fitch richting McLaren. McLaren wordt vaker als schietschijf gebruikt, omdat hij door velen als dé woordvoerder wordt beschouwd. Hij zegt van zich zelf dat hij dan niet is en ook niet wil zijn. We moeten dat wat McLaren zegt dus ook niet op de hele “emerging” beweging plakken. De meeste “emerging churches” hebben een evangelicale, conservatieve theologie (zoals de gemeente waar Fitch voorganger is, een ander voorbeeld is de gemeente waar Dan Kimball voorganger is). Er zijn ook schrijvers en denkers die theologische overtuigingen hebben die afwijken. Binnen de “emerging church” is er openheid om deze verschillende inzichten te spreken. Er worden blogs mee vol geschreven. Fitch, en ook anderen hebben dat gedaan, dwingt McLaren om over een aantal zaken theologische duidelijkheid te geven. McLaren doet dit niet, omdat hij dan weer in een hokje wordt geplaatst. En dat willen we allemaal erg graag, zekerheid en duidelijkheid. Wordt die niet gegeven, dan schrijven we direct een beweging af. De bijbel zegt wel iets over een aantal fundametele overtuigingen, zoals de het feit dat Jezus Gods Zoon is en gestorven is en opgestaan. Dit ontkent McLaren in het geheel niet. De “emerging” beweging zoekt juist het gesprek over allerlei andere theologische overtuigingen.

Freek, ik denk dat jij het niet eens bent met een aantal theologische overtuigingen. Binnen de “emerging” beweging is dat geen probleem. Binnen de evangelicale, ook Nederlandse, beweging is dat wel een probleem. Steeds weer merk ik dat het binnen de evangelicale beweging gaat om zwart-wit denken en fundamentele zekerheid (bijvoorbeeld: komt Jezus nu voor of na de grote verdrukking terug?). Binnen een dergelijk denken past geen “emerging” beweging. En daar stopt dan de discussie en beginnen de verwijten.

Antwoord aan Freek (2)

Wat is “recht in de leer”? Een tweede deel om aan de vermoedens van Freek een tegenwicht te geven. Hoe komt “orthodoxie” tot stand en wie bepaald wat “orthodox” is? In deze post een zoekend antwoord vanuit de "emerging church". Om aan orthodoxie een gezicht te geven binnen de “emerging church”, gebruikt Tony Jones (leider van Emergent US) het web van Quine. Een web van een spin bestaat uit veel draden die rond de kern zijn gespannen. De draden in de kern zitten dichter op elkaar dan de draden aan de rand. Verder zijn er steundraden zich de draden rond de kern op spanning houden. Het web is een metafoor voor het bepalen van kernovertuigingen en overtuigingen vanuit de kern afnemend van doorslagevend belang zijn. De kruispunten in het web zijn een metafoor voor de overtuigingen die iemand heeft (let wel, het is een metafoor en niet meer dan dat).

Tony Jones zegt dat onze verzameling van overtuigen vaak lijken op een web. In de kern vinden we dus de overtuigingen die van het grootste belang zijn. Ze bepalen onze theologische identiteit. Aan de rand vinden de overtuigingen die we wel belangrijk vinden, maar waar we over kunnen praten en die ook zouden kunnen veranderen als we daarvan overtuigd worden. In theorie kunnen ook de overtuigingen in de kern veranderen, maar dat zal niet snel gebeuren. Wanneer we bepaalde overtuigingen belangrijk vinden, dan bewegen ze van de rand naar de kern van het web. Zo is bijvoorbeeld de “rechtvaardiging door het geloof” van de rand naar de kern gegaan. Dit terwijl "rechtvaardiging van het geloof" één van de manieren is om over christen-zijn te spreken. Er wordt ook gesproken over "in Christus zijn" of verzoening en over nog meer theologische voorstellingen. In sommigen pinkstergemeente behoren de geestelijke gaven tot de kern (waarbij het spreken in tongen tot de hoogste gave wordt gerekend), terwijl ze in sommige reformatorische kerken meer aan de rand bevinden. We moeten dus erkennen en daarmee herkennen dat sommige dogmatische overtuigingen binnen verschillende kerken niet gelijk zijn, de metafoor van het web maakt dat inzichtelijk.

Hoe komt een web dan tot stand? Wie bepaalt wat tot de theologische kern behoort? Ik denk Freek dat het je daar om te doen is. De “emerging church” is ervan beschuldigd dat ze juist daar op het hellend vlak bevinden. Ze zetten de theologische kern op de tocht. Hoe komt een theologie tot stand? Freek, hoe komt jou theologie tot stand? Wat behoort bij jouw kern en waarom hoort dat tot de kern?

Verschillende leiders binnen de “emerging church” zien de geloofsgemeenschap als de plaats waar theologie wordt bedreven. De geloofsgemeenschap produceert theologie. Daarmee zeggen ze dus dat theologie binnen de “emerging church” niet op dezelfde wijze wordt benaderd. Theologische overtuigingen kunnen per geloofsgemeenschap verschillen. Let wel, kan, het hoeft natuurlijk niet zo te zijn. Is dat vreemd?

De laatste post over dit onderwerp meer aandacht voor de daadwerkelijke overtuigingen van de emerging church. Waar zien we theologische nadrukken en waar worden ze concreet op aangevallen?

Antwoord aan Freek (1)

Freek stelde een tijdje geleden de vraag of de kerkelijke nieuwigheden van de “emerging church” mij met name aanspreken en vroeg daarnaast of ik niet moeite had met het gebrek aan orthodoxe, en met name dan de dogmatische, overtuigingen.

Ten eerste Freek een opmerking over orthodoxe overtuigingen. Wat ik heb ontdekt tijdens mijn onderzoek voor mijn thesis is dat de orthodoxie van de “emerging church” vaak op de korrel wordt genomen. De vraag die je stelt is een bekende vraag. Een directe tegenvraag van mijn kant is: wat zijn orthodoxe overtuigingen? Wanneer is een dogmatische overtuiging “recht in de leer”? Vaak hangt dat af van iemands achtergrond. Een baptist denkt anders over de doop dan een protestants iemand. Welke van de twee is dan recht in de leer? Iemand zal daarop al snel naar voren brengen dat de doop niet één van de kernovertuigingen is. De opstanding van Jezus bijvoorbeeld is dat wel. Daaruit kunnen we concluderen dat er overtuigingen zijn die onopgeefbaar zijn en overtuigingen die niet tot die kern behoren. Ik kom hier direct nog op terug.

Freek, een tweede opmerking gaat over de benadering van de “emerging church”. De kritiek op de “emerging church” komt in de VS met name vanuit conservatieve evangelicale hoek. Een schrijver als Dave Hunt veegt de vloer aan met zowel de “emerging churches” als de Rooms Katholieke Kerk, het lijkt zelfs zo te zijn dat hij beide kerkelijke groepen op één hoop gooit. Nu heb ik ook moeite met sommige dogmatische stellingen vanuit de Rooms Katholieke Kerk, maar de wijze waarop deze kerk door onder andere Dave Hunt wordt benaderd, is voor mij stuitend. Deze werkwijze wordt vaak ook toegepast op de “emerging church”, met name vanuit dus de conservatieve evangelicale hoek. Helaas Freek, is van enige nuance geen sprake. Juist deze houding stuit veel denkers en schrijvers binnen de “emerging church” tegen de borst. Ze ervaren dat het theologische korset dat door deze conservatieve evangelicale wordt neergezet ontzettend knelt. Voor sommigen is dat juist de reden geweest om de kerk te verlaten en zich aan te sluiten bij een geloofsgemeenschap waar meer vragen gesteld mogen worden. Binnen de “emerging church” is men er huiverig voor om radicale theologische antwoorden te geven die algemeen geldend zouden moeten zijn. Volgens hen moet er ruimte zijn voor gesprek. Deze openheid voor een dialoog schiet in het verkeerde keelgat van hen die wel een theologische zwart-wit benadering kiezen. Het lijkt wel of een open theologische houding als een bedreiging wordt ervaren (toen ik theologie ging studeren kon dat volgens sommigen niet in Utrecht of Groningen, je kon daar je geloof wel eens kwijt raken). Binnen de “emerging church” is er een open houding ten opzichte van theologie. Dat zet de deur open voor nieuwe ideeën. En daar is het veel mensen om te doen. Zie daar, het hellend vlak van de liberale theologie.

Freek, ik kom terug op de eerste opmerking. Wat is nu eigenlijk “recht in de leer”? Misschien kan jij daar eerst een antwoord op geven? Ik probeer daar in een volgende blogpost iets meer over te zeggen.

Lijderschap in de dop

Deze week hebben we ook een seminar over leiderschap. Het is nogal Amerikaans om dat via een acrostichon te doen (LEADERSHIP). Toch spraken een aantal van de besproken onderwerpen me aan. De eerste letter "L" staat voor Love of Liefde. Laat ik daar iets over zeggen. Liefde heeft te maken met relatie en met aandacht voor elkaar. Het is bijna een open deur dat leiderschap iets te doen heeft met relatie. Toch zie ik dan nogal eens fout gaan. Hoe?

1. Een leider loopt mijlenver voor de groep uit. Op deze wijze zal een relatie nooit mogelijk zijn. Het hangt dan van de groep af of de relatie succesvol is. Zij moeten proberen de leider bij te houden. Zij vaak meer de rug van de leider dan de voorkant.
2. De leider loopt achter de groep aan. De groep wordt dan een ongeleid projectiel. De leider wordt dan een volgeling en de wordt een deel van de democratie. Hij of zij is niet geschikt voor een dergelijk taak en leidinggeven wordt lijden.
   

Wil je een relatie met mensen aangaan, dan ik het nodig om zo nu en dan vooraan te staan, zo nu en dan dat ene schaap achteraan mee te nemen, maar meestal naast mensen staan om met het in contact te komen. Het is niet zozeer zeggen wat mensen moeten doen, maar in gesprek gaat met mensen, zodat het beste als discipel van Jezus uit hen naar boven komt. Dat is onze eerste roeping. Een leider zoekt naar mogelijkheid om deze eerste roeping in mensen tot bloei te laten komen. Leiders hebben vaak meer de tweede roeping voor ogen: de taak die we als beelddragers van God vorm mogen geven. De nadruk wordt dan gelegd op iemand gaven en talenten.

Ik zou willen oproepen om in relatie met de mensen die leiders leiden hen in de eerste plaats te laten groeien als discipelen van Jezus. Een evaluatievraag die ik weinig heb gehoord is deze: hoeveel mensen zijn deze zondag dichter bij Jezus gekomen?

De eerste week in Spanje

Soms zou ik wensen dat de toren van Babel iets minder hoog geworden was. Soms zou ik wensen dat we allemaal dezelfde taal spraken. Soms zou ik wensen dat het leren van een taal minder moeite kostte. Soms....

Afscheid van vrienden

Vandaag namen we afscheid van vrienden en familie. Aankomende dinsdag vertrek ik naar Spanje. Een week later volgen Mariska en Nathan. Onze bediening in Granada gaat dan beginnen.

De aandacht en de warmte tijdens het afscheid vandaag hebben ons ontzettend goed gedaan. We willen alle vrienden en familie die aanwezig was hartelijk danken. We zullen deze momenten niet snel vergeten. We merken dat we in de relatief korte tijd in Gouda met veel mensen een goede band hebben opgebouwd. Wij hebben mensen en zij hebben ons in het hart gesloten (zei Paulus ook niet zoiets?). Ook een compliment aan ons Thuisfront Team die ons vanaf het begin ondersteunt. Christel, Corina, Yvonne, Eduard en Arno: we zijn trots op zo'n stel mensen.

Vanaf nu blog ik verder vanuit Zuid Spanje!

Lees even het citaat

Op Pomomusing.com las ik dit citaat van Paul Tillich over de kerk. Kon een "emerging" citaat zijn.

Thesis beschikbaar over Emerging Church

Het dan eindelijk gelukt: ik ben geslaagd voor de Research Master aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Om de bul te krijgen heb ik een overzichtsthesis geschreven die handelt over de "emerging church". De thesis is met name bedoeld voor hen voor wie de materie nog onbekend is. Het wil niet zeggen dat zij die iets meer bekend zijn met de "emerging church" niets nieuws lezen. Ik heb zowat alles wat er te lezen valt over het onderwerp gelezen. Ik hoop dat het helpt deze nieuwe beweging op waarde te schatten. Naar mijn bescheiden inzichten is het een uitdageing om juist in deze postmoderne tijd van deze beweging te leren, ter opbouw van het koninkrijk van God. Je kunt de thesis hier lezen en eventueel opslaan.

Professioneel

Ik heb een hekel aan het woord professioneel. Een tijdje terug werd ik gevraagd of ik professioneel handelde in mijn werk als assistent voorganger. Ik antwoordde toen dat ik liever een amateur ben. Het blijkt dat een amateur tegenover een professional staat volgens Wikipedia:

Een amateur (uit het Frans liefhebber) is iemand die een bepaalde vaardigheid op niet-professionele basis uitoefent.

De Engelse Wikipedia versie van "amateur" komt met hetzelfde, maar zegt dat de professional er ook nog zijn geld mee verdient. Dat laatste deed ik, maar toch blijft er een weerstand. Met name als het gaat om het professional zijn in het gemeentewerk. Dan ben ik liever een liefhebber.

Het werken binnen de gemeente is in de eerste plaats geen professie, maar een roeping. Stel dat Paulus in onze tijd geleefd had. Was hij dan een professional? Ik hoor steeds dat hij zichzelf als een geroepene van God beschouwd. Hij hield van God en mensen en dat dreef hem in zijn werk. Ik wil ook een liefhebber zijn van God en mensen. Een amateur dus.....

Orthodoxie

Zes vormen van orthodoxie op een rij. Aanrader, hier de link.

Even afremmen

Soms

moet je even afremmen

eerlijk voor God worden

de stilte zoeken

en al tastend

het aan Hem overlaten.

The bible according to google earth

The bible according to google earth.

Kierkegaard

Al luisterend naar het BBC programma "In our Time" denk ik dat het waard is om Kierkegaard te bestuderen in de "emerging church". Derrida is ruim onder de loep genomen. In het programma wordt gezegd dat Derrida beïnvloed is door Kierkegaard. Hier is de link.

The new christians (2)

Kan een "emerging church" verschillende christelijke smaken in zich opnemen? Ja, zegt Tony Jones, want dat is Generous Orthodoxy (zie het boek van McLaren). Deze openheid zet de eigen theologische overtuiging op spanning. Het laat andere overtuigingen toe, zonder dat het bedreigend is.

Volgens Jones heeft het conservatieve smaldeel een te beperkte blik gehad. Het milieu, racisme of dierenrechten werden als snel in een liberaal hokje geplaatst.

Jones zoekt naar de derde weg. Niet liberaal. Niet conservatief evangelisch. Wat dan wel?

Het is de vraag of dat "emergent" is. Ik hoop daar achter te komen. Een zekere Anthony heeft bij "emergent" wel een aantal antwoorden gevonden, die hij niet vond in de pinkstergemeente waartoe hij behoorde.

1. "what I see in the emergent church are the conseptual tools and practices that break out of that imperialistic past."
2. "and second is the notion of friendship."

Kunnen we deze twee punten koppelen aan de Nederlandse situatie? Ja en nee. Het evangelicale smaldeel in Nederland kent niet de extreme vormen die het wel kent in de VS (Henk Binnendijk vergelijk ik even niet met Pat Robertson). Ik zie eerder dat de evangelicalen in Nederland niet precies weten wie ze nu eigenlijk zijn en waar ze voor staan. Volgens mij zitten ze in een geweldig identiteitscrisis. Dat doet mij pijn. Ik herken mij in het tweede punt. Ook in Nederland ontstaat een netwerk van jonge (van geest) gemeentebouwers uit allerlei kerkelijke achtergronden. Ze vinden elkaar vanuit een bewogen missionair hart. Er ontstaan via bijeenkomsten en blogs vriendschappen. Ik waardeer deze ontwikkeling enorm.

Iets voor Nathan?

Veel opwekkingsliederen kloppen niet

Dit is de tijd van Elia, Mozes, Ezechiël, David? (opw570)
Als je de tekst goed op je laat inwerken, moet je tot de erkenning komen dat de tekst zo cryptisch is dat je niet weet hoe deze tijd er uit ziet.

Heer u bent welkom (opw573)
Dit lied is gebasseerd op een onjuiste theologie. De gemeente is geen gastheer van Jezus, Jezus nodigt uit.

Gelukkig dat een bekende opwekkings-liedjes-schrijver als Matt Redman erkend dat veel "worship" niet klopt. Ben benieuwd of jij er ook zo over denkt.



Gelukkig dat er ook hele goede teksten bij zitten! Laat ik dat vooral niet vergeten.

Fitna

Wie schrijft er deze dagen niet over? Ik dus.

Liturgie en Pasen

Afgelopen week vroeg iemand waarom de donderdag voor Pasen "witte donderdag" wordt genoemd. Eerlijk moest ik bekennen dat ik dat niet wist. Daarom ben ik wat gaan "google-n" om daar achter te komen. Via Wikipedia ontdek je een wereld van oude liturgieën die in de Rooms Katholieke Kerk (RKK) werden gevierd. Ik wist dat natuurlijk wel, maar op een "goede Vrijdag" als deze gaan dergelijke gebruiken sterker voor mij leven. Wanneer het lijden van Jezus in symbolen wordt uitgedrukt, komt het dichterbij. Overigens wordt gesproken van "witte donderdag" omdat de kruisbeelden met een witte doek werden bedekt. In de RKK zien je vaak Jezus hangen aan het kruis. Over dit beeld werd dan die witte doek gelegd.

Eén van de gebruiken die mij aansprak, wil ik kort toelichten. Op "goede Vrijdag" wordt de Godslamp gedoofd als teken van het sterven van Jezus. De Godslamp brandt bij het altaar, ook als er geen mis. Het duidt om de aanwezigheid van Christus, ook als de kerk niet samenkomt. Het doven van de lamp wijst op het moment van Jezus' sterven: Jezus is vanaf dat moment afwezig. Daarna speelt ook het orgel niet meer en wordt er geen zegen uitgesproken. Dat geeft de gelegenheid aan de bezoekers om stil te staan bij het offer van Jezus en om te bidden.

In de "emerging church" is er steeds meer openheid om dergelijk gebruiken in de eigen samenkomsten een plaats te geven. Ik kan begrijpen waarom. Het doven van een lamp kan opeens een licht doen ontsteken in iemands geest. Juist postmoderne mensen zoeken naar dergelijk symbolen om hun gevoelsleven handen en voeten te geven. Leonard Sweet noemt postmoderne mensen "multi-sensory". Het gaat niet alleen om de woord-verkondiging, hij gaat ook om het voelen, ruiken, zien en proeven.

Ik hoop dat juist wanneer het Licht voor drie dagen wordt gedoofd, het licht voor heel veel mensen op deze aarde aangaat!

The new christians (1)

In de komende posts blog ik over het nieuwste boek van Tony Jones: "The new christians". Jones is coördinator van "Emergent" in de Verenigde Staten. Dit boek beschrijft "Emergent" en daarmee ook delen van de "emerging church". Dat maakt het boek voor mij bijvoorbaat interessant.

Het eerste hoofdstuk plaatst Jones de "emerging church" in een kader. In de kern is de "emerging church" in de Verenigde Staten een reactie-beweging. Men reageert op kerkelijke beleving die gekleurd is door het modernisme, terwijl het postmodernisme hand over hand in invloed toeneemt. Met name het conservatieve evangelicalisme moet het ontgelden.

Jones ziet de invloed van het modernisme in twee theologische stromingen terugkomen: het liberalisme en het fundamentalisme. Beide staan als twee polen tegenover elkaar, maar hebben in essentie hetzelfde epistemologische vertrekpunt. De "emerging church" zoekt een "derde weg". Ik hoop in dit boek er achter te komen wat deze derde weg is volgens Jones.

De uitdaging voor de evangelische gemeenten van de 21ste eeuw

Op 12 april organiseert de Evangelische Theologische Faculteit in Leuven (België) een conferentie onder deze titel. Info op onder deze link. Sprekers: Johan Lukasse, Filip de Cavel, Daniël de Wolf en Patrick Nullens. Voor 16 Euro mag je erbij zijn.

Waaraan meet je geluk af?

Er was eens een vrouw in India die hard moest werken om voor haar gezin brood op de plank te krijgen. Haar man was vroeg aan een ziekte overleden en alles kwam vanaf dat moment op haar schouders terecht. Ze werkte van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat. Ze pakte alles aan waartoe ze in staat was. Ze verdiende er net genoeg geld mee om het hoofd boven water te houden. Gelukkig had ze kinderen die haar hielpen op allerlei manieren, ook al waren ze nog maar jong. Deze jaren waren zwaar en moeilijk. Soms zag ze het niet meer zitten en wilde ze het wel uitschreeuwen. Maar ze moest door, wat kon ze anders doen? Ze kwam uit een lage kaste en dat betekende dat veel baantjes voor haar geen optie waren. De jaren verstreken, de kinderen werden ouder. Sommige leerden van het doorzettingsvermogen van hun moeder. Ze kregen een kans om naar school te gaan en om te studeren. Zo nu en dan kwam er op het gezicht van de vrouw een kleine glimlach. Het zag ernaar uit dat ze haar kinderen iets blijvends had kunnen meegeven. Door het harde werken was er een band in dat gezin ontstaan. Ze hielpen elkaar op moeilijke momenten. De vrouw werd ouder. Werken werd moeilijker. Werken werd een last en op een moment ging het gewoon niet meer. Ze was oud en versleten. Toch was ze niet alleen, ze woonde bij één van de kinderen in huis. Ze voelde de warmte van de familieband. Ondanks het moeilijke leven voelde ze zich voldaan.

Er was eens een man in Nederland. Hij was intelligent en studeerde met vlag en wimpel af van Nijenrode. Dit was de droomstart die hij vanaf dat hij de basisschool verliet voor ogen had. Hij had er hard voor moeten werken, de opleiding kostte dan ook een lieve duit. Maar dat zou hij later met grote cijfers terug verdienen. Hij ging werken in het middenmanagement van een multinational. Hij genoot van het werk, hij zat op zijn plek. Tijdens een bedrijfstraining ontmoette hij haar. Hij was op slag verliefd en ze trouwden. Na een jaar of vier kwamen er twee kinderen. Enige schatten, ze waren zijn alles. Al snel werden ze naar een kinderdagverblijf gebracht, want mama wilde ook graag aan haar carrière werken. Maar gelukkig, hij zag hen ieder weekend en dan nam hij een paar uur de tijd voor hen. Laatst had hij een vlieger gekocht en met z'n vieren probeerden ze 'em uit op het strand. Op het werk viel hij op door zijn gedrevenheid. Van het middenmanagement klom hij snel op, hij nam de leiding over van een fabriek. De productie nam toe. Daar moest hij wel 80 uur per week voor werken, maar het resultaat zag je. Dat viel op bij de leiding van het bedrijf. Hij kreeg de ene bonus naar de andere. Hij zag zijn kinderen weinig, maar later zou hij dat inhalen, beloofde hij zichzelf. Zijn vrouw klom ook op op de carrièreladder. Op feestjes hoorden ze bij de geslaagden. Toen hij met pensioen ging was hij bestuursvoorzitter en daar was hij trots op. Hem werd een groot feest aangeboden, hij had het bedrijf op een hoger plan gebracht. Helaas zaten zijn kinderen in het buitenland en werkten aan hun eigen carrière. Maar ze stuurden een e-card met de beste wensen. De man kwam in een verzorgingshuis terecht. Zijn vrouw overleed een paar jaar daarvoor aan een beroerte en hij probeerde er nog steeds wat van de maken. Hij voelde zich een beetje alleen. Zijn kinderen hadden het te druk met het opzoeken van hun vader, ook al voelde hij zich alleen, hij had er begrip voor. Toen stierf de man. De verpleegster die aan zijn bed stond, zuchtte. Er was niemand anders. Zijn kinderen stuurden een kaartje vanuit New York. Twee jaar later bezochten ze zijn graf. Dag pappa!

Indeling Emerging chuch

In mijn afstudeer thesis ben ik op zoek gegaan naar categorisering van de Emerging church. Hier is er weer een.

Oude wijze mensen

Vanmorgen hadden een Mariska en ik een gesprek met mijn nieuwe baas van CAMA Zending en zijn vrouw. Ze kwamen op kraambezoek. Boven de post staat dat is iets zinnigs wil zeggen over oude mensen, maar de aanleiding daarvoor was onze zoon die een week of vier geleden werd geboren. Het is een mooi kereltje. Maar nu weer terug naar de oudere mensen. In dat gesprek van vanmorgen kwam het op mentoren en oude mensen die als mentor zouden kunnen functioneren.

Ik constateer een aantal zaken:

1. Er zijn maar weinig oude wijze mensen die als mentor kunnen functioneren. Ik heb niet zulke goede ervaringen met oude mensen. Tijdens een stage in een gemeente bezocht ik alle 65plussers twee keer. Totaal zo'n 50-60 gesprekken. Velen van hen klaagden over wat niet goed was gegaan in het dagelijks leven, de familie en in de gemeente. Weinigen straalden een stuk levenservaring uit die aanstekelijk was. Nog steeds verbaas ik mij over hen.
   
2. De vraag die ik mijzelf stelde in dat gesprek was deze: ben ik later ook zo'n oude verbitterde man? Een verbitterd mens wordt nooit een goede mentor voor anderen. Graag zou ik later voor een jongere generatie een mentor functie willen vervullen, dus moet ik nu mijn levenservaringen koesteren en ervan leren. Een potentiële mentor is iemand die openstaat voor God en de ander. Maar een potentiële mentor leert voortdurend door te lezen, door te studeren, door ervaring.
   
3. Ik heb wel eens voor mezelf deze gedachteoefening gedaan: wie zou ik kunnen vragen als mentor? Ik had wel een aantal namen, maar er was altijd een grote schroom om op iemand af te stappen. Anderen die deze schroom minder hadden, werden bij potentiële mentors die ze DE vraag stelden niet met open armen ontvangen. Volgens mij moeten er meer mensen zijn die het omgekeerde traject volgen. Welke potentiële mentor stapt op iemand af met de vraag: Ik zie in jouw een groot potentieel, mag ik de komende tijd je mentor zijn? Er kan een grote potentie ontdekt worden voor het koninkrijk van God.
4. Om mentor te zijn moet je tijd reserveren voor een ander. Tijd is schaars. We geven meer tijd aan taken dan aan mensen. We schrijven eerder een beleidsstuk om mentoren op te leiden dan om zelf mentor te zijn. Waar gaat het nu daadwerkelijk om?
   

Wie wil zo'n mentor zijn? Er lopen geweldige jonge mensen rond die graag op weg geholpen willen worden. Wie mag ik noteren?

Lancering nieuwe site Fresh Expressions

Fresh Expressions heeft een site gelanceerd waarop informatie gedeeld kan worden die betrekking hebben op nieuwe iniatieven. Je vindt de site hier.

Wat consumeer ik minder?

Op verschillende Nederlandse blogs wordt gediscussieerd over het kopen en gebruik van middelen. We kenden in Nederland natuurlijk al Time to Turn. Op een blog die ik volg kwam ik deze interessante link tegen. Zet je schrap. In 20 minuten wordt je flink door elkaar geschud.

In de film citeert Annie Leonard een belangrijke naoorlogse econoom, Victor Laneau. Hij zei in de jaren '50 dit:

"Our enormously productive economy demands that we make consumption our way of life, that we convert the buying and use of goods into rituals, that we seek our spiritual satisfaction, our ego satisfaction, in consumption … we need things consumed, burned up, replaced and discarded at an ever accelerating rate."

Ik ga er maar niet teveel van zeggen dan dat het een citaat is om even langer dan even bij stil te staan.

Al vast een voorproefje op de hele film (die op de site te downloaden is):

Preaching re-imagined

Zoals ik in een eerdere post zei, ga ik een aantal boeken bespreken die ik tijdens mijn studie heb gelezen. Het ene boek zal ik een samenvatting schrijven, van de ander een recensie. Voor "Preaching re-imagined" schrijf ik een recensie, omdat het boek met name sterk is in het poneren van een idee. Inhoudelijk vond ik de uitwerking niet bijster sterk. Er is sprake van veel herhaling.

"Preaching re-imagined" is geschreven door Doug Pagitt, een bekende naam in het "emerging" wereldje en voorganger van Solomon's Porch. Het boek focust op de plaats van de preek of de "s-preek" in de samenkomst (Pagitt spreekt over "speaching"). In Solomon's Porch (SP) pakt men dat iets anders aan dan in de gemiddelde samenkomende geloofsgemeenschap. De s-preek in SP is iets van de hele gemeenschap. Op dinsdagavond komen verschillende mensen uit de gemeente samen om over het onderwerp van de zondag daarop te discussiëren. Deze boeiende gesprekken leveren de inhoud voor het gesprek in de samenkomst. De spreker neemt deze ideeën mee en bereidt tijdens die week het gesprek of de s-preek voor. Net zoals op dinsdag wordt het onderwerp tijdens de dienst op zondag besproken. De spreker leidt het onderwerp in en legt een fundament voor het gesprek. Daarna is er gelegenheid om te reageren. Nu zou je kunnen denken dat dit veel minder voorbereiding vraagt. "Waar is de exegese?", zegt de theoloog. Pagitt zegt dat deze manier van s-preken veel meer voorbereiding kost. Tijdens het gesprek kunnen allerlei invalshoeken de revue passeren. De spreker heeft veel tijd nodig om deze verschillende invalshoeken te overdenken en moet in staat zijn om enige sturing te geven. Daarbij hoort ook de exegese. Deze vorm noemt Pagitt een "progressional dialogue":

Progressional dialogue, on the other hand, involves the intentional interplay of multiple vieuwpoints that leads to unexpected and unforseen ideas. The message will change depending on who is present and who says what. This kind of preaching is dynamic in the sense that the outcome is determined on the spot by the participants (pagina 52).

Wat zijn de voordelen van deze "actieve dialoog"?

1. Iedereen is betrokken bij de s-preek. Er is dus sprake van een hoge "degree of ownership".
2. De aandacht bij de s-preek gaat met sprongen omhoog. Mensen zijn nieuwsgierig naar wat anderen vinden van een onderwerp.
3. Het sluit aan bij een postmoderne cultuur waarin verschillende meningen worden gewaardeerd.
   
4. Bij een gewone preek is er vaak sprake van een toepassing aan het einde (application). Bij een s-preek is er sprake van transformatie tijdens de samenkomst. De aanwezigen bespreken zelf wat een onderwerp/bijbeltekst voor hun leven betekent en trekken vervolgens conclusies. De gespreksleider kan daar ook op aansturen.
   
5. Er is geen sprake van een monoloog, dus het is niet steeds de mening van dezelfde spreker. Door de verschillende inzichten van de deelnemers, wordt een onderwerp/bijbelteksten van verschillende kanten bekeken.
   
6. Niet-christenen kunnen vragen stellen als ze het niet volgen of begrijpen.
7. Het heeft een samenbindend effect, omdat er samen over een onderwerp gesproken wordt.

Het idee spreekt me aan, de uitwerking in het boek is een stuk minder. Boek lezen, maar wel lenen dan.

A mile wide and an inch deep

Ik heb me verbaasd over de situatie in Kenya. Ik heb getwijfeld of ik er over zou schrijven. Maar vandaag las ik in de krant dat een niet te noemen voorganger in Kenya het kapmes al in de hand had toen hij God tot hem hoorde spreken. "Dat doet een christen niet!", zei de stem. Had hij dat van te voren dan niet in de gaten? Kwam het niet eerder bij hem op dat christenen leven volgens het onderwijs van Jezus die zei: "Heb je vijanden lief!"

In hoeverre beïnvloed het geloof gedragingen en handelingen van mensen? Wanneer je naar Kenya kijkt dan zou je kunnen concluderen dat die invloed nihil is. We zijn Rwanda alweer snel vergeten, maar waren de meeste mensen die de slachtingen uitvoerden niet christen?

Eén van de kenmerken van de "emerging church" is dat ze de cultuur willen beïnvloeden (volgens Gibbs en Bolger). Hoe dan? Want de christenen zelf handelen heel vaak niet als christenen, als je begrijpt wat ik bedoel. We zeggen vaak dat Nederland beïnvloed is door het christendom. Welke kenmerken zijn dat in concreto?

Waarom komen we naar de kerk?

Ik ben sinds een paar weken betrokken bij het kinderwerk in onze gemeente. Ik vind dat erg leuk om te doen. Ik heb dat in het verleden al eens gedaan in een vorige gemeente. Het is dus een hernieuwde kennismaking.

Twee weken geleden hadden we ineens veel meer kinderen in ons gespreksgroepje. Waarom vroeg ik me af? Er bleek in de dienst voor de "grote mensen" een bekende Nederlandse spreker te zijn uitgenodigd. Daar kwamen ook veel ouders op af die normaal niet naar onze gemeente komen. Ze nemen natuurlijk ook hun kinderen mee en die komen dan weer naar het kinderwerk toe. Mooi toch, die extra aanloop. Vandaag was ik weer ingeroosterd bij het kinderwerk. Naderhand vroeg iemand: "hadden jullie ook meer kinderen vandaag?" "Hoezo?", was de wedervraag. Het bleek dat er vandaag weer een bekende gastspreker was. Blijkbaar moest deze gastspreker ook meer mensen trekken en vroeg deze persoon zich af of dat ook daadwerkelijk zo was.

Kun je daar iets op tegen hebben? Deze gastsprekers worden toch uitgenodigd om nieuwe mensen te trekken? Door een "beroemdheid" zullen mensen sneller naar "onze" gemeente komen. We willen toch groeien als gemeente? Daar zit 'em volgens mij de kneep. Deze sprekers trekken nieuwe mensen, terwijl we toch gericht zijn op niet-christenen.

Nieuwe mensen zijn niet altijd niet-christenen. In beide gevallen die ik noemde gaat het om mensen uit andere kerken die afkomen op een bekende naam. Het zijn vaak church-hoppers die dan even komen buurten. Voor niet-christenen zijn deze sprekers niet bekend. Zij zullen niet getriggerd worden door deze namen. Vraag maar eens iemand op straat naar de coryfeeën van de EO. Andries Knevel, met dat vingertje, eh, eh, eh.... Het zijn bekende namen van ons eigen christelijke eilandje. Weet jij wie Richard Rorty is? Dat bedoel ik nou, een filosoof die is bekend voor eigen parochie (tenzij je iets van de hedendaagse filosofie kent).

Mag je dan geen bekende sprekers uitnodigen? Dat is volgens mij niet de kern van mijn probleem. Als gemeente willen we mensen de liefde van Jezus laten zien. Dat kan via een bekende naam, maar ook via iemand anders die geen beroemdheid is. Onze focus richt zich vaak op de groei van de kerk, terwijl het gaat om de groei van het Koninkrijk van God. Kerken halen dit vaak door elkaar. De vraag die een geloofsgemeenschap zich moet stellen is: Op welke wijze kan de gemeente bijdragen in de groei van het Koninkrijk? Bij het beantwoorden van deze vraag kan het best eens zo zijn dat we geen bekende namen nodig hebben...

Waar staan we als "Emerging Nederland"?

Wat kenmerkt geloofsgroepen in Nederland die affiniteit hebben met de "Emerging Church"? Die vraag stel ik mezelf aan het einde van mijn thesis. Tot nu heb ik deze punten:

• Er is aandacht voor groepen mensen die lastig te bereiken voor een traditionele kerk.
• Veel "emerging" gemeentestichters breken met de bestaande kerk(en). De ruimte binnen bestaande kerken voor nieuwe kerkvormen blijkt klein of is er niet.
• Bestaande kerken neigen naar het controleren van nieuwe initiatieven (wanneer er nog geen sprake is van een breuk).
  
• Er is openheid voor nieuwe en frisse ideeën in "emerging" kringen.
  
• Er is een weerstand merkbaar voor postmoderne "trendtermen". Geen deconstructie of grote verhalen a.u.b!
  
• Veel denken wordt overgenomen vanuit een Angelsaksische context, zonder dat er een omzetting plaatsvindt naar de Nederlandse situatie. Bestaat "emerging" Nederland wel?
  
• Doen van is belangrijker dan denken over.
• Wie vertelt mij hoe je een "emerging" church moet stichten?
• De "emerging church" is in Nederland met name nog een conversatie.
  

Waar ben je het mee eens, waar ben je het oneens en wat moet aan de lijst worden toegevoegd? Ik roep op tot enige zelfreflectie. Ik ben benieuwd.

Bijna zover!!

Ik heb de laatste 3 maanden geen post meer geschreven. Ik ben helemaal ondergedoken geweest om mijn studie aan de VU zo snel mogelijk af te ronden. Binnenkort bevalt Mariska en dan vragen andere zaken en een klein mensje aandacht.

Vandaag kreeg ik mij laatste commentaar terug van mijn begeleider op mij thesis. Na het verwerken daarvan, kan de thesis naar de meelezer en is het einde in zicht. Afgelopen tijd heb ik een dikke 40 "Emerging church" boeken gelezen (er liggen er ook nog een paar te wachten). Dik 20 artikelen en daarnaast nog YouTube filmpjes, blogposts en websites van "emerging" groepen. Wat wordt er wat afgeschreven en besproken. Binnenkort zal ik aandacht geven aan een aantal boeken.

Eén ding is me bij gebleven na een paar maanden studeren en dat moet ik kwijt en dat is dit: wat kunnen sommige conservatieve evangelicalen in de VS de "emerging church" en hun leiders enorm de grond in boren. Ik zeg het maar even heel erg plat, maar het komt uit de grond van mijn hart. De openheid die binnen de "emerging church" wordt gezocht, wordt door deze wat oudere (leeftijd) evangelicale mannen niet in dank afgenomen. In een laatste filmpje wat ik zag, zaten twee mannen van over de 60 jaar het foute van de Rooms Katholieke kerk uit de doeken te doen? Waarom? De "emerging church" staat open voor mystiek. Daarna begonnen ze een referaat over de woestijnvaders die het zendingsbevel niet serieus namen. Daar staat natuurlijk dat we de wereld in moeten gaan. Dat de woestijnvaders dat niet doen, steekt blijkbaar.

Ik ga er niet veel woorden aan vuil maken (je zou er bijna post-evangelisch van worden). Dit wil ik wel kwijt: waar zijn we eigenlijk mee bezig als we als christenen elkaar zo benaderen? Ik hoop dat Nederland daarvoor bewaard wordt. Ik zie en lees echter vergelijkbare bekrompenheid. Laten we met elkaar afspreken dat we niet vervallen in deze afbrekende discussies!